Bài học STEM Lớp 5 - Bài 7: Trồng cây không hạt

 BÀI HỌC STEM LỚP 5 – KẾ HOẠCH BÀI DẠY
 BÀI 7: TRỒNG CÂY KHÔNG HẠT
 (2 tiết)
Gợi ý thời điểm thực hiện:
 Khi dạy nội dung bài Sự phát triển của cây con (môn Khoa học) 
 – Tuần 16: Hoạt động 2, 3 của bài 14. Sự phát triển của cây con – Sách KNTT
 – Tuần 16: Hoạt động 3, 4 của bài 14. Sự lớn lên và phát triển của thực vật – Sách 
 CTST
 – Tuần 16: Hoạt động 2, 3 của bài 9. Sự lớn lên và phát triển của thực vật có hoa 
 – Sách CD
Mô tả bài học: 
 HS đề xuất được phương án nhân giống một số cây cảnh từ lá, thân,... Kết hợp 
với kĩ năng công nghệ, mĩ thuật trồng các chậu cây cảnh đẹp nhất.
 Nội dung chủ đạo và tích hợp trong bài học:
 Môn học Yêu cầu cần đạt
 Môn học Toán Nêu được ví dụ về cây con mọc ra từ thân, rễ, lá của một 
 chủ đạo số thực vật có hoa; Thực hành: Trồng cây bằng hạt và 
 trồng cây bằng thân (hoặc lá, rễ)
 Môn học Mĩ thuật Lựa chọn, phối hợp được vật liệu khác nhau để thực 
 tích hợp hành, sáng tạo.
 Công Mô tả được các công việc chủ yếu để chăm sóc một số 
 nghệ loại hoa và cây cảnh phổ biến. Trồng và chăm sóc được 
 một số loại hoa và cây cảnh trong chậu.
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT
Bài học này giúp các em:
 – Đề xuất được phương án nhân giống một số cây cảnh từ lá, thân.... 
 – Kết hợp với kĩ năng công nghệ, mĩ thuật trồng các chậu cây cảnh đẹp nhất.
 − Tự tin chia sẻ ý tưởng thiết kế và sử dụng “trồng chậu cây không cần hạt”. − Có ý thức hợp tác với bạn qua hoạt động nhóm làm sản phẩm “trồng chậu cây 
 cảnh không cần hạt”.
II. ĐỒ DÙNG HỌC TẬP
 1. Chuẩn bị của GV
 – Các phiếu học tập (trong phụ lục).
 – Phiếu đánh giá theo nhóm (trong phụ lục).
 2. Chuẩn bị của HS (dành cho 1 nhóm)
 STT Thiết bị/Dụng cụ Số lượng Hình ảnh minh hoạ
 1 Bộ phận một số cây cảnh 5 loại cây
 2 Đất trồng 5 kg
 3 Dây gai 1 cuộn
 4 Chậu trồng/ Chai nhựa 1 cái
 5 Găng tay 1 đôi
 6 Xẻng 1 cái
 7 Kéo cắt cây 1 cái
 III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
 Khởi động tiết học, ổn định tổ chức
 Chơi trò chơi: Sắc hoa – HS lắng nghe luật chơi.
 – GV giới thiệu luật chơi:
 + Có 5 câu hỏi được đưa ra kèm với hình ảnh của các 
 loài hoa.
 + HS nào có câu trả lời đúng và nhanh nhất sẽ được 
 10 điểm.
 + Kết thúc trò chơi đội nào có tổng số điểm cao nhất 
 sẽ chiến thắng.
 – GV mời HS trả lời câu hỏi – HS trả lời câu hỏi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS
 + Hình ảnh 1: Hoa gì? Gợi ý: Hoa phù dung
 + Hình ảnh 2: Hoa tường vi
 + Hình ảnh 3: Hoa bằng lăng
 + Hình ảnh 4: Hoa phong linh
 + Hình ảnh 5: Hoa mao lương
– GV khen thưởng đội thắng cuộc và chuyển vào bài – HS theo dõi.
học.
KHỞI ĐỘNG (Xác định vấn đề)
GV chia lớp thành các nhóm 4 – 6 HS
Hoạt động 1: Phiếu học tập số 1: Kể tên một số loại cây trồng làm cảnh
Mục tiêu: HS kể được tên một số cây trồng làm cảnh và xác định được cây được 
trồng từ bộ phận nào của cây mẹ
Cách tiến hành:
– GV giao phiếu học tập số 1 và yêu cầu HS thảo luận – HS hoàn thành phiếu học 
nhóm hoàn thành phiếu. tập số 1.
– GV mời đại diện HS lên trình bày phiếu học tập của – HS lên trình bày.
mình.
– GV cho các nhóm đặt câu hỏi nếu có thắc mắc hoặc 
muốn góp ý.
– GV nhận xét, chữa bài – HS theo dõi.
− GV bổ sung thêm những thông tin về cây
 – HS theo dõi.
 + Cây kim tiền còn được gọi là cây kim phát tài, cây 
 phát tài, kim tiền phát lộc có nguồn gốc từ Châu Phi. 
 Là loài cây cảnh dễ trồng, dễ chăm sóc, ít sâu bệnh, Hoạt động của GV Hoạt động của HS
 thường được sử dụng phổ biến trang trí trong không 
 gian nhà hoặc văn phòng. (GV chiếu slide 12). – HS theo dõi.
 + Thu hải đường là một loài hoa có thân cây là loại 
 cây thân thảo nhỏ, cao 20–50 cm và mọng nước. Lá 
 cây nhọn ở đầu và có nhiều răng cưa ở quanh viền lá 
 và có màu xanh đậm. (GV chiếu slide 13).
 – HS theo dõi.
 + Hoa mười giờ là loại hoa mọc nhiều ở miền quê, 
 với nhiều loại và nhiều màu sắc khác nhau. Hoa mười 
 giờ thuộc họ rau sam, thân cây mọng nước, nhiều 
 nhánh nhỏ, hoa nhiều cánh, thân cây thấp, chịu được 
 nhiệt độ cao và rất dễ trồng. (GV chiếu slide 14).
 + Cây lưỡi hổ có lá hình dạng dẹt, mọng nước, nhìn 
 hơi sắc nhọn nguy hiểm nhưng lại rất mềm, không 
 làm đứt tay khi ta chạm vào. Lá cây có hai màu là 
 xanh và vàng dọc từ gốc đến ngọn. (GV chiếu slide – HS trả lời
 15).
 – HS theo dõi.
− GV hỏi HS: Những cây trên được trồng từ bộ phận 
 nào của cây mẹ?
− GV chốt nội dung:
 + Cây kim tiền: trồng từ lá hoặc rễ.
 + Cây thu hải đường: trồng bằng củ.
 + Cây hoa mười giờ: trồng bằng thân.
 + Cây lưỡi hổ: trồng bằng lá.
 + Có nhiều cây con có thể mọc không phải từ hạt mà 
 từ các bộ phận của cây mẹ (lá, thân, rễ).
– GV nêu nhiệm vụ trong bài học: Bài học này chúng – HS theo dõi.
mình cùng tham gia thử thách trồng chậu cây làm cảnh 
không cần hạt nhé!
– GV cho HS thảo luận nhóm: Theo các em, khi trồng – HS thảo luận.
chậu cây cảnh không cần hạt thì cần những tiêu chí nào?
– GV mời đại diện nhóm lên trình bày.
 – Đại diện nhóm lên trình 
 bày. Hoạt động của GV Hoạt động của HS
– GV chốt tiêu chí: – HS theo dõi.
+ Trồng cây làm cảnh từ lá hoặc thân hoặc rễ của cây 
mẹ.
+ Chậu cây chắc chắn.
+ Màu sắc tươi sáng, hài hoà.
– GV yêu cầu các nhóm HS, từ tiêu chí trên, hãy thảo – HS thảo luận để xây 
luận để xây dựng tiêu chí cho sản phẩm của nhóm mình. dựng tiêu chí sản phẩm 
 cho nhóm mình.
– GV mời đại diện một vài HS các nhóm nêu tiêu chí – HS nghe tiêu chí của 
sản phẩm của nhóm mình. Các nhóm khác nhận xét, góp nhóm bạn và nhận xét, góp 
ý bổ sung. ý bổ sung (nếu có).
– GV lưu ý các nhóm khác có thể đặt câu hỏi cho nhóm 
bạn để làm rõ vấn đề.
– GV nhận xét, đánh giá hoạt động 1 và chuyển sang – HS theo dõi.
hoạt động 2: Trước khi bắt tay vào trồng chậu cây cảnh 
không cần hạt, các em cần tìm hiểu về cây con không 
mọc lên từ hạt như thế nào nhé!
HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 2: Tìm hiểu về cây con không mọc lên từ hạt
Mục tiêu: HS nhận diện được các cây con mọc lên từ bộ phận nào của cây mẹ
Cách tiến hành:
a. GV yêu cầu HS: Quan sát hình, thảo luận nhóm cho 
 − HS thảo luận nhóm
biết các cây con mọc lên từ bộ phận nào của cây mẹ.
− GV mời đại diện HS trả lời.
 GV bổ xung thông tin về cây:
− − HS trả lời
 + Cây lưỡi hổ: Cây con mọc lên từ lá.
 HS theo dõi
 + Cây phát lộc: Cây con mọc lên từ cành. −
 + Cây kim tiền: Cây con mọc lên từ củ. Hoạt động của GV Hoạt động của HS
b. GV yêu cầu HS: quan sát hình đọc thông tin, thảo 
 − HS thảo luận nhóm
luận nhóm cho biết: 
+ Tên các giai đoạn phát triển chính của cây hoa hồng
+ Mô tả một số đặc điểm của cây ở mỗi giai đoạn phát 
triển đó.
– GV mời đại diện HS lên trình bày kết quả của nhóm, – HS trình bày.
các nhóm khác đặt câu hỏi.
– GV nhận xét, chữa bài – HS theo dõi.
Đáp án: 
 Các giai đoạn phát triển chính của cây hoa hồng và 
 đặc điểm của cây ở mỗi giai đoạn phát triển đó: Chồi, 
 rễ mới mọc lên (Nẩy chồi) ￿ Cây con lớn lên ra nhiều 
 là, chồi, rẻ mới (Cây con) ￿ Cây ra hoa, tạo quả (Cây 
 trưởng thành).
– GV phát phiếu học tập số 2. – HS thảo luận nhóm và 
– GV yêu cầu HS thảo luận nhóm và trả lời các câu hỏi trả lời các câu hỏi.
trong phiếu.
– GV mời đại diện HS lên trình bày phiếu học tập của – HS trình bày.
 nhóm, các nhóm khác đặt câu hỏi.
– GV nhận xét và chữa bài – HS theo dõi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS
– GV phát phiếu học tập số 3. – HS thảo luận nhóm và 
– GV yêu cầu HS thảo luận nhóm và trả lời các câu hỏi trả lời các câu hỏi.
trong phiếu. – HS theo dõi.
 – HS thảo luận nhóm và 
− GV mời đại diện HS lên trả lời. Các nhóm khác đặt 
 trả lời các câu hỏi
 câu hỏi nếu có thắc mắc hoặc muốn góp ý.
 – HS theo dõi.
− GV nhận xét: Các cây HS nêu ra đã đúng là những 
 cây không mọc lên từ hạt.
 – HS theo dõi.
– GV ví dụ:
+ Cây hành tỏi, gừng, khoai sọ mọc lên từ củ.
+ Cây Mía, cây sắn, cây khoai lang mọc lên từ thân.
+ Cây bỏng mọc lên từ lá.
– GV đưa ra sơ đồ mô tả các giai đoạn phát triển của – HS theo dõi.
cây hành.
– GV trình bày sự lớn lên của cây Hoạt động của GV Hoạt động của HS
 TIẾT 2
THỰC HÀNH – VẬN DỤNG 
Hoạt động 3. Đề xuất ý tưởng và cách trồng chậu cây cảnh không cần hạt
Mục tiêu: HS xây dựng được ý tưởng trồng chậu cảnh không cần hạt
Cách tiến hành:
a. Dựa vào tiêu chí của nhóm, thảo luận và chia sẻ ý 
tưởng trồng chậu cây cảnh không cần hạt.
– GV tổ chức cho các nhóm thảo luận và chia sẻ về ý – HS thảo luận nhóm.
 tưởng trồng chậu cây cảnh không cần hạt theo các tiêu 
 chí của nhóm đã thống nhất ở hoạt động 1.
– GV có thể đặt các câu hỏi gợi ý: – HS chia sẻ ý tưởng trồng 
+ Nhóm em chọn những lá, thân, rễ của những cây mẹ cây trong chậu không cần 
 nào để trồng cây cảnh? hạt.
+ Chậu trồng cây được làm bằng vật liệu gì?
− GV gợi ý: Có thể chọn:
+ Chọn Lá: lưỡi hổ, cây bỏng.
+ Chọn thân: như hoa hồng, hoa mười giờ.
+ Chậu trồng cây được làm bằng sứ hoặc nhựa đã qua 
sử dụng.
− GV mời các nhóm khác góp ý để hoàn thiện ý tưởng. − Nhóm khác nhận xét, 
 góp ý để nhóm bạn 
 hoàn thiện ý tưởng.
 – HS theo dõi.
− GV nhận xét: 
+ Các bộ phận cây mà nhóm đã chọn.
+ Vật liệu làm chậu.
b. Lựa chọn ý tưởng và đề cách trồng chậu cây cảnh 
không cần hạt
 – Thảo luận nhóm. Hoạt động của GV Hoạt động của HS
– GV yêu cầu HS thảo luận nhóm để lựa chọn ý tưởng, 
trông chậu cây cảnh theo gợi ý sau:
 ￿ Tên cây và bộ phận sử dụng
 ￿ Chậu hoặc bình trồng
 ￿ Cách trồng và chăm sóc cây
 ￿ Nơi đặt chậu cây
– GV giao phiếu học tập số 4 và yêu cầu HS hoàn thành. – HS hoàn thành phiếu học 
 tập số 4.
– GV mời HS trình bày kết quả phiếu học tập số 4. – HS trình bày kết quả 
 phiếu học tập số 4.
– GV mời các nhóm khác góp ý, bổ sung. – HS góp ý, bổ sung.
– GV tổng kết hoạt động và chuyển sang hoạt động tiếp – HS theo dõi
theo.
Hoạt động 4. Trồng chậu cây không bằng hạt
Mục tiêu: HS thực hành trồng được chậu cây cảnh theo cách của em hoặc nhóm em
Cách tiến hành:
 – HS lựa chọn dụng cụ và 
 GV yêu cầu các nhóm thảo luận lựa chọn dụng cụ và 
− vật liệu phù hợp với 
 vật liệu phù hợp với phương án của nhóm đã chọn. phương án của nhóm.
– GV chiếu gợi ý các bước làm trong sách Bài học – HS làm việc nhóm làm 
STEM 5, trang 37 để HS tham khảo sản phẩm
Bước 1: Trang trí chậu cây trồng
Bước 2: Chuẩn bị chậu, đất trồng
Bước 3: Chuẩn bị bộ phận cây để trồng
Bước 4: Trồng cây.
Bước 5: Chăm sóc cây. Hoạt động của GV Hoạt động của HS
– GV lưu ý HS: Chậu cây phải chắc chắn, các cây con – HS theo dõi, đối chiếu 
tạo ra phải từ lá, thân hoặc rễ của cây mẹ.
– GV theo dõi việc làm sản phẩm của cả lớp và hỗ trợ 
 Các nhóm thực hành 
khi cần. −
 làm sản phẩm
+ Sau khi HS làm xong GV yêu cầu HS kiểm tra lại sản 
phẩm của nhóm: Các cây con được trồng làm cảnh từ 
 − HS kiểm tra điều chỉnh 
lá, thân, rễ của cây mẹ.
 sản phẩm theo tiêu chí 
+ Lá, thân, rễ có bị dập nát, có chọn từ những cây khoẻ, 
 trên
đang phát triển, màu sắc tươi sáng hài hoà.
Hoạt động 5. Trưng bày và giới thiệu sản phẩm
Mục tiêu: HS giới thiệu được chậu cây cảnh không trông hạt của nhóm mình
Cách tiến hành:
− GV tổ chức cho các nhóm trưng bày sản phẩm. − HS trưng bày sản phẩm
– GV cho HS tự đánh giá sản phẩm của nhóm mình vào – HS tự đánh giá sản phẩm 
phiếu đánh giá (phụ lục). của nhóm.
– GV mời HS tham quan sản phẩm của các nhóm.
– GV mời các nhóm giới thiệu sản phẩm. – Đại diện nhóm giới thiệu 
(Giới thiệu về: sản phẩm.
 (Ví dụ: 
− Nhóm trồng cây gì?
 − Nhóm trồng cây hoa 
 mười giờ
 Sử dụng bộ phân thân 
− Sử dụng bộ phận nào của cây để trồng? −
 cây để trồng
 − Mô tả cách trồng: làm 
− Mô tả cách trồng và chăm sóc đất tơi xốp, vùi thân cây 
 dưới đất rồi tười nước 
 cho ẩm đất.