Giáo án Tin học Lớp 5 - Chủ đề 1, Bài 5: Học và chơi cùng máy tính Stellarium (2 tiết) - Năm học 2021-2022

Tuần 5 Lớp 5
Ngày soạn: 28/9/2021
Học và chơi cùng máy tính Stellarium (Tiết 1)
I. Yêu cầu cần đạt
1. Kiến thức - kỹ năng: Tìm hiểu về thiên văn học và không gian xung quanh ta.
2. Năng lực: Quan sát được bầu trời sao dưới dạng ba chiều.
3. Phẩm chất: Yêu thích môn học và hiểu rõ hơn về bầu trời, từ đó biết yêu thiên nhiên đất nước, con người.
II. Đồ dùng dạy - học
1. Giáo viên: Máy tính, máy chiếu, phần mềm Stellarium.
2. Học sinh: Vở ghi bài.
III. Các hoạt động dạy – học chủ yếu
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
1. Khởi động
- Kiểm tra sĩ số
- Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh.
- Sắp xếp 1-2 HS/MT
2. Hoạt động hình thành kiến thức
HĐ 1: Giới thiệu phần mềm 
GV giới thiệu: Stellarium là phần mềm mã nguồn mở cho phép tái hiện lại bầu trời sao dưới dạng ba chiều một cách chân thực.
? Để làm việc được với phần mềm đầu tiên ta phải làm gì?
? Nêu cách khởi động phần mềm mà em biết?
- Nháy đúp chuột vào biểu tượng của phần mềm 
- Stellarium sẽ mặc định em đang ở nơi nào trên thế giới.
- Em di chuyển chuột vào bên trái phần mềm nháy chọn biểu tượng cài đặt để chuyển sang tiếng Việt.
- GV thực hành mẫu. Gọi 2 - 3 HS thực hành mẫu chọn ngôn ngữ tiếng Việt.
- Yêu cầu HS khởi động phần mềm và thực hiện chọn ngôn ngữ tiếng Việt.
- GV quan sát, giải đáp thắc mắc, kịp thời giúp đỡ những em gặp khó khăn khi thực hành, tuyên dương những em làm tốt.
- GV giới thiệu cách sử dụng phần mềm
HĐ 2: Hướng dẫn sử dụng
a) Ý nghĩa của thanh công cụ
* Thanh công cụ bên trái
GV giới thiệu các công cụ và cho HS quán sát các công cụ
- Bảng la bàn
- Bảng cấu hình
- Bảng tìm kiếm
- Bảng bầu trời và các tùy chọn
- Bảng thời gian
- Bảng địa điểm 
- Thanh công cụ phía dưới màn hình
1. Đường nối các chòm sao (phím tắt C)
2. Tên các chòm sao (phím tắt V)
3. Vẽ hình các chòm sao (phím tắt R)
4. Lưới phương vị
5. Lưới xích đạo
6. Mặt đất hay đường chân trời
7. Điểm phương hướng
8. Bầu khí quyển
9. Tinh vân (Các thiên hà)
10. Các hành tinh
11. Chuyển đổi phương vị
12. Đưa vật quan sát vào giữa màn hình (phím cách)
13. Chế độ ban đêm
14. Thu nhỏ màn hình
15. Tìm kiếm mưa sao băng 
16. Vệ tinh nhân tạo
17. Tua lại thời gian
18. Dừng thời gian và trở lại thời gian
19. Thiết lập thời gian hiện tại
20. Tua đi thời gian
21. Tắt chương trình
b) Cách chọn địa điểm để quan sát
- Nháy chọn bảng địa điểm để xuất hiện cửa sổ địa điểm
- Gõ địa điểm muốn tìm vào khung tìm kiếm và gõ Enter
c) Cách tìm hành tinh hoặc ngôi sao nào đó
- Nháy chuột vào bảng tìm kiếm. Gõ tên chòm sao hoặc hành tinh muốn xem và nháy vào biểu tượng 
- Hành tinh đó sẽ xuất hiện trên màn hình, quan sát
- Cho HS tìm kiếm
d) Thoát khỏi phần mềm
?Nêu cách thoát khỏi phần mềm mà em biết?
- GV kết luận. Nháy vào biểu tượng ở thanh công cụ dưới màn hình
3. Luyện tập
- GV cho HS thực hiện lần lượt các thao tác sau:
+ Khởi động phần mềm STELLARIUM.
+ Chọn chế độ Tiếng việt.
+ Tập mở các biểu tượng của thanh công cụ.
+ Tìm hành tinh hoặc ngôi sao tùy chọn.
- Mỗi thao tác GV nên thực hành mẫu. Yêu cầu 2 - 3 thực hành mẫu. Sau đó cho HS thực hành trên máy.
- Yêu cầu HS thực hành nhóm đôi, nhận xét và kiểm tra lẫn nhau.
4. Vận dụng
- Củng cố, dặn dò
- Tóm tắt lại ý chính của bài học.
- Nhận xét ý thức, thái độ của HS trong tiết học.
- HS về nhà thực hành khám phá thiên nhiên xung quanh em 
- Chuẩn bị bài cho tiết học sau
- Lắng nghe
- Tìm hiểu thông tin sách trả lời. Khởi động phần mềm
- Nháy đúp chuột vào biểu tượng của phần mềm.
- Lắng nghe.
- Lắng nghe.
- Quan sát
- Quan sát.
- Thực hành dưới sự hướng dẫn của GV.
- Quan sát.
- Lắng nghe
- Quan sát.
- Lắng nghe
- HS thực hiện theo yêu cầu
- Lắng nghe.
- Quan sát và thực hành dưới sự hướng dẫn của GV.
- HS thực hiện theo nhóm và một số nhóm báo cáo kết quả
IV. Điều chỉnh sau bài dạy
Học và chơi cùng máy tính Stellarium (Tiết 2)
I. Yêu cầu cần đạt
1. Kiến thức - kỹ năng:
- Tìm hiểu về thiên văn học và không gian xung quanh ta.
- Thực hiện được các thao tác với phần mềm Stellarium.
2. Năng lực: HS vận dụng điều đã học để giải quyết các vấn đề trong học tập.
3. Phẩm chất: HS có sự tập trung, chú ý lắng nghe trong các giờ học
II. Đồ dùng dạy - học
1. Giáo viên: Máy tính, máy chiếu, phần mềm Stellarium.
2. Học sinh: Vở ghi bài.
III. Các hoạt động dạy – học chủ yếu
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
1. Khởi động
- Kiểm tra sĩ số
- Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh.
- Sắp xếp 1-2 HS/MT
2. Luyện tập
a) Yêu cầu HS nêu thao tác khởi động phần mềm Stellarium.
- GV nhận xét
b) Yêu cầu HS khởi động phần mềm.
- Yêu cầu HS chọn chế độ tiếng việt
- Yêu cầu HS tập mở các biểu tượng của thanh công cụ.
- Yêu cầu HS tìm hành tinh hoặc ngôi sao tùy chọn
- GV quan sát và nhận xét bài thực hành.
- GV nhận xét, tuyên dương HS làm tốt.
3. Vận dụng
- Củng cố, dặn dò
- Tóm tắt lại nội dung chính của bài
- HS về nhà xem trước bài sau
- Báo cáo sĩ số
- HS thực hành 
- HS trả lời
- HS thực hành
- HS khởi động phần mềm.
- HS chọn chế độ tiếng việt.
- HS tập mở các biểu tượng của thanh công cụ.
- HS tìm hành tinh hoặc ngôi sao tùy chọn và quan sát, tìm hiểu thông tin về hành tinh.
- HS báo cáo kết quả đã làm được
- HS thoát khỏi phần mềm.
- Lắng nghe.
- HS lắng nghe
 IV. Điều chỉnh sau bài dạy
 .. .. .. ..