Bài học STEM Lớp 5 - Bài 16: Lập trình trò chơi

 BÀI HỌC STEM LỚP 5 – KẾ HOẠCH BÀI DẠY
 BÀI 16: LẬP TRÌNH TRÒ CHƠI
 (2 tiết)
Gợi ý thời điểm thực hiện:
 Khi dạy nội dung bài Tạo chương trình theo kịch bản (môn Tin học) 
 – Tuần 32: Bài 16. Từ kịch bản đến chương trình – Sách KNTT
 – Tuần 32: Bài 15. Thực hành tạo chương trình theo kịch bản – Sách CTST
 – Tuần 33: Bài 14. Thực hành viết kịch bản và tạo chương trình – Sách CD
Mô tả bài học: 
Vận dụng được kiến thức đã học về các cấu trúc, biến nhớ phù hợp, chuỗi thức ăn, 
hợp tác được theo nhóm để viết kịch bản và lập trình tạo trò chơi thể hiện được mối 
liên hệ giữa các sinh vật trong tự nhiên thông qua chuỗi thức ăn.
Nội dung chủ đạo và tích hợp trong bài học:
 Môn học Yêu cầu cần đạt
Môn học Tin học – Hợp tác được theo nhóm để viết kịch bản và chương 
chủ đạo trình thể hiện kịch bản.
 – Chạy thử được chương trình.
Môn học Mĩ thuật – Lựa chọn, thực hiện được hình thức giới thiệu sản 
tích hợp phẩm. 
 – Chia sẻ điều học hỏi được trong trưng bày, thảo luận 
 và đánh giá sản phẩm. 
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT
– Vận dụng được kiến thức đã học về các cấu trúc, biến nhớ phù hợp, chuỗi thức ăn, 
hợp tác được theo nhóm để viết kịch bản và lập trình tạo trò chơi thể hiện được mối 
liên hệ giữa các sinh vật trong tự nhiên thông qua chuỗi thức ăn.
− Tự tin chia sẻ ý tưởng thiết kế và cách sử dụng chương trò chơi: Gà đi kiếm mồi.
− Có cơ hội phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và 
sáng tạo qua hoạt động thảo luận nhóm, tạo sản phẩm “chương trò chơi: Gà đi kiếm 
mồi”.
 1 − Thể hiện được phẩm chất trung thực khi tham gia hoạt động nhóm tạo sản phẩm: 
“chương trò chơi: Gà đi kiếm mồi”.
 II. ĐỒ DÙNG HỌC TẬP
 1. Chuẩn bị của GV
 – Các phiếu học tập (trong phụ lục).
 – Phiếu đánh giá theo nhóm (trong phụ lục).
 2. Chuẩn bị của HS (dành cho 1 nhóm)
 STT Thiết bị/Dụng cụ Số lượng Hình ảnh minh hoạ
 1 Bút màu 1 hộp
 2 Giấy A4 6 tờ
 3 Bìa màu 6 tờ
 4 Bút lông 3 cái
 III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Khởi động tiết học, ổn định tổ chức
Chơi trò chơi: Ai nhanh hơn
− GV chia lớp thành các nhóm từ 4 – 6 HS. − HS thực hiện chia 
– GV giới thiệu cách chơi: nhóm.
+ Kể tên 5 loại thức ăn của gà. – HS lắng nghe luật 
+ Kể tên 5 loài động vật bắt gà. chơi.
+ Vẽ sơ đồ chuỗi thức ăn trong tự nhiên của gà.
Đội nào trả lời được nhiều câu hỏi hơn sẽ là đội thắng cuộc.
– GV lấy ví dụ về chuỗi thức ăn của gà: − HS theo dõi
 2 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
 – HS tham gia chơi.
– GV mời HS chơi trò chơi
– GV khen thưởng đội thắng cuộc. – HS theo dõi.
KHỞI ĐỘNG (Xác định vấn đề)
Hoạt động 1. Đọc tình huống
Mục tiêu: HS nhận diện được chương trình mà bạn An tạo ra và tác dụng của chương 
trình
Cách tiền hành: 
– GV yêu cầu HS đọc thông tin trong trang 76 (HS thực hiện yêu cầu).
– GV giao phiếu học tập số 1 và yêu cầu HS thảo luận nhóm – HS hoàn thành 
hoàn thành phiếu. phiếu học tập số 1.
– GV mời đại diện HS lên trình bày phiếu học tập của mình. – HS lên trình bày.
– GV cho các nhóm đặt câu hỏi nếu có thắc mắc hoặc muốn 
góp ý.
– GV nhận xét, chữa bài: – HS theo dõi.
Câu a: Bạn An tạo ra chương trình “Gà đi kiếm mồi” 
Tác dụng: Mô tả mối liên hệ giữa các sinh vật trong tự nhiên 
thông qua chuỗi thức ăn.
Câu b: Chương trình có 5 nhân vật. Đó là những nhân vật: cáo, 
gà, nấm, bắp cải, thóc
Hoạt động của từng nhân vật:
+ 3 nhân vật bắp cải, thóc, nấm đứng yên, sau đó biến mất khi 
nhân vật gà di chuyển đến.
+ Nhân vật gà di chuyển, sau đó biến mất khi gặp nhân vật 
cáo.
 3 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
+ Nhân vật cáo đứng yên.
– GV dẫn dắt vào bài: Bạn An vừa tạo ra chương trình “Gà đi – HS theo dõi.
kiếm mồi”, chương trình có tác dụng mô tả được mối liên hệ 
giữa các sinh vật trong tự nhiên thông qua chuỗi thức ăn. Vậy 
Chúng mình hãy cùng tạo chương trình "Gà đi kiếm mồi" nhé!
– GV đặt câu hỏi: Theo các em, khi tạo chương trình Gà đi 
kiếm mồi cần những tiêu chí nào? – HS trả lời
– GV chốt: Chương trình “Gà đi kiếm mồi” phải đảm bảo các – HS theo dõi.
yêu cầu sau:
+ Sử dụng được các cấu trúc, biến nhớ phù hợp.
+ Sử dụng được các lệnh trong nhóm lệnh Chuyển động, Hiển 
thị, Sự kiện, Điều khiển, Cảm biến một cách hợp lí.
+ Nhân vật được lựa chọn phù hợp, là thức ăn, sinh vật không 
phải thức ăn hoặc sinh vật ăn thịt gà trong tự nhiên.
+ Điểm của người chơi được tính chính xác theo yêu cầu đặt 
ra.
– GV yêu cầu các nhóm HS, từ tiêu chí trên, hãy thảo luận để – HS thảo luận để 
xây dựng tiêu chí cho sản phẩm của nhóm mình. xây dựng tiêu chí 
 sản phẩm cho nhóm 
 mình.
– GV mời đại diện các nhóm nêu tiêu chí sản phẩm của nhóm – HS nghe tiêu chí 
mình. Các nhóm khác nhận xét, góp ý bổ sung. của nhóm bạn và 
– GV lưu ý các nhóm khác có thể đặt câu hỏi cho nhóm bạn nhận xét, góp ý bổ 
để làm rõ vấn đề. sung (nếu có).
– GV nhận xét, đánh giá hoạt động 1 và chuyển sang hoạt động – HS theo dõi.
2: Chúng ta cùng tìm hiểu một số câu lệnh trong nhóm lệnh 
cảm biến, sự kiện, trước khi tạo chương trình gà đi kiếm 
mồi nhé!
HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 2. Tìm hiểu một số lệnh trong nhóm lệnh cảm biến, sự kiện 
Mục tiêu: HS nhận biết và chỉ ra được số lệnh trong nhóm lệnh cảm biến, sự kiện và 
một số nhóm lệnh khác.
 4 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Cách tiến hành:
– GV nêu ý nghĩa các nhóm lênh:
 Lệnh Ý nghĩa
 Nếu chạm vào . thì 
 sẽ xảy ra việc gì đó
 Phát/Truyền thông 
 điệp
 Nhận thông điệp
– GV phát phiếu học tập số 2. – HS hoàn thành 
– GV yêu cầu HS thảo luận nhóm và trả lời các câu hỏi trong các câu hỏi trong 
phiếu. phiếu
 – HS trả lời
− GV mời đại diện HS lên trả lời, các nhóm khác bổ sung (nếu 
 có)
 – HS theo dõi.
− GV nhận xét, chữa bài:
 Một số lệnh thông dụng
 5 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
 TIẾT 2
THỰC HÀNH – VẬN DỤNG 
Hoạt động 3. Đề xuất ý tưởng và giải pháp tạo chương trình: trò chơi “Gà đi 
kiếm mồi”
Mục tiêu: HS đề xuất được ý tưởng và giải pháp tạo chương trình: trò chơi “Gà đi 
kiếm mồi”
Cách tiến hành:
a. Dựa vào tiêu chí của nhóm, thảo luận và chia sẻ ý tưởng tạo 
chương trình trò chơi “Gà đi kiếm mồi”
– GV tổ chức cho các nhóm thảo luận và chia sẻ về ý tưởng – HS thảo luận 
 của nhóm làm chương trình: trò chơi “Gà đi kiếm mồi” nhóm.
– GV mời các nhóm lên trình bày ý tưởng. – HS trình bày ý 
 tưởng.
– GV mời các nhóm khác góp ý. – Nhóm khác nhận 
 xét, góp ý để nhóm 
 bạn hoàn thiện ý 
 tưởng.
b. Lựa chọn ý tưởng, đề xuất cách làm chương trình trò chơi 
“Gà đi kiếm mồi”
– GV yêu cầu HS thảo luận nhóm để lựa chọn ý tưởng, đề xuất – Thảo luận nhóm.
giải pháp làm sản phẩm theo gợi ý:
 ￿ Lựa chọn nhân vật từ thư viện và tải được nhân vật lên.
 6 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
 ￿ Lên kịch bản chi tiết cho từng nhân vật.
 ￿ Tính được điểm cho người chơi
– GV mời đại diện nhóm chia sẻ ý tưởng của nhóm. – HS trình bày 
 phương án nhóm 
 lựa chọn
– GV giao phiếu học tập số 3 và yêu cầu HS hoàn thành. – HS hoàn thành 
 phiếu học tập số 3.
– GV mời HS trình bày kết quả phiếu học tập số 3. – HS trình bày kết 
 quả phiếu học tập số 
 3.
– GV mời các nhóm khác góp ý, bổ sung. – HS góp ý, bổ 
 sung.
– GV tổng kết hoạt động: các nhóm đã lựa chọn ý tưởng làm – HS theo dõi
chương trình trò chơi tiếp theo chúng ta sẽ thực hiện làm 
chương trình trò chơi.
Hoạt động 4. Tạo chương trình trò chơi “Gà đi kiếm mồi”
Mục tiêu: HS thực hiện tạo được chương trình trò chơi “gà đi kiếm mồi”
Cách tiến hành:
a. Lựa chọn dụng cụ và vật liệu – HS lựa chọn dụng 
– GV yêu cầu các nhóm lựa chọn dụng cụ và vật liệu phù hợp cụ và vật liệu phù 
với ý tưởng của nhóm đã chọn. hợp với phương án 
Ví dụ: bút lông, bút màu, giấy A4 của nhóm.
b. Tạo chương trình trò chơi “gà đi kiếm mồi” theo cách của – HS làm việc 
nhóm em nhóm: làm sản 
– GV chiếu gợi ý các bước làm trong sách trang 78, 79, 80 phẩm
sách Bài học STEM lớp 5 để HS tham khảo.
 7 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
– GV yêu cầu các nhóm thực hành làm sản phẩm. – Các nhóm thực 
 hành làm sản phẩm
– GV luu ý HS: sản phẩm cần đảm bảo các tiêu chí đã đề ra. – Các nhóm thực 
 hành làm sản phẩm
 8 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
– GV theo dõi việc làm sản phẩm của cả lớp và hỗ trợ khi cần. – Các nhóm thực 
 hành làm sản phẩm.
– Sau khi HS làm xong, GV yêu cầu HS thử nghiệm: chương – HS điều chỉnh sản 
trình trò chơi “gà đi kiếm mồi”. Kiểm tra xem: phẩm theo tiêu chí.
+ chương trình có thực hiện được theo các tiêu chí đã đề ra 
không?
+ Chương trình có sử dụng các lệnh cảm biến, sự kiện không? 
– Sau vài lần thử nghiệm: chương trình trò chơi “gà đi kiếm – HS điều chỉnh sản 
mồi” HS điều chỉnh để đảm bảo các tiêu chí của sản phẩm. phẩm.
– GV nhận xét, đánh giá sản phẩm của các nhóm và chuyển 
sang hoạt động sau.
Hoạt động 5. Cùng bạn chơi trò chơi đã tạo 
Mục tiêu: HS sử dụng được chương trình trò chơi đã tạo.
Cách tiến hành:
 – Các nhóm chơi trò 
 GV mời hs chơi trò chơi theo nhóm, các nhóm chơi chéo 
− chơi
 để đánh giá sản phẩm của bạn vào phiếu đánh giá.
 – HS chơi chéo để 
 đánh giá sản phẩm 
 của bạn vào phiếu 
 đánh giá.
– GV tổ chức cho HS thảo luận tự đánh giá sản phẩm của – HS tự đánh giá 
nhóm mình vào phiếu đánh giá (phụ lục). sản phẩm của 
 nhóm.
– GV tổng kết hoạt động:
+ Nhận xét ý thức làm việc của nhóm HS.
+ Nhận xét, đánh giá sản phẩm của các nhóm.
TỔNG KẾT BÀI HỌC
– GV nhắc HS chưa hoàn thiện sản phẩm và phiếu học tập hoàn thiện nốt.
– GV đề nghị HS tập lập trình tạo trò chơi khác,..
 9 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
– GV khen ngợi nhóm HS làm tốt, động viên các nhóm làm chưa tốt để lần sau cố 
gắng.
– GV nhận xét và tổng kết buổi học theo gợi ý sau: tinh thần thái độ tham gia làm 
việc nhóm của HS.
 10