Bài học STEM Lớp 5 - Bài 11: Xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin

 BÀI HỌC STEM LỚP 5 – KẾ HOẠCH BÀI DẠY
 BÀI 11: XE Ô TÔ CÁNH QUẠT CHẠY BẰNG PIN
 (2 tiết)
Gợi ý thời điểm thực hiện:
 Khi dạy nội dung bài Lắp ráp mô hình xe điện chạy bằng pin (môn Công nghệ) 
 – Tuần 21: Bài 7. Lắp ráp mô hình xe điện chạy bằng pin – Sách KNTT
 – Tuần 21: Bài 7. Lắp ráp mô hình xe điện chạy bằng pin – Sách CTST
 – Tuần 21: Bài 8. Lắp ráp mô hình xe điện chạy bằng pin – Sách CD.
Mô tả bài học: 
Vận dụng kiến thức toán học, khoa học và công nghệ để thiết kế và lắp ghép được 
xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin.
Nội dung chủ đạo và tích hợp trong bài học:
 Môn học Yêu cầu cần đạt
Môn học Công – Kể tên, nhận biết được các chi tiết của bộ lắp ghép 
chủ đạo nghệ mô hình xe điện chạy bằng pin.
 – Lắp ráp, vận hành được được mô hình xe điện chạy 
 bằng pin.
 – Vẽ phác thảo, nêu được ý tưởng thiết kế một sản 
 phẩm công nghệ đơn giản.
 – Thiết kế được một sản phẩm thủ công kĩ thuật đơn 
 giản theo hướng dẫn. 
Môn học Toán Giải quyết được một số vấn đề về đo, vẽ, lắp ghép, tạo 
tích hợp hình gắn với một số hình phẳng và hình khối đã học.
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT
 – Vận dụng kiến thức toán học, khoa học và công nghệ để thiết kế và lắp ghép 
 được xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin.
 Tự tin chia sẻ ý tưởng thiết kế và cách sử dụng xe ô tô cánh quạt chạy bằng 
 pin. 
 1 Có cơ hội phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề 
 và sáng tạo qua hoạt động thảo luận nhóm, đề xuất ý tưởng và tạo “xe ô tô cánh 
 quạt chạy bằng pin”.
 Cơ hội phát triển phẩm chất trung thực khi tham gia hoạt động nhóm tạo sản 
 phẩm: xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin và các hoạt động học tập khác.
II. ĐỒ DÙNG HỌC TẬP
 1. Chuẩn bị của GV
 – Các phiếu học tập (trong phụ lục).
 – Phiếu đánh giá theo nhóm (trong phụ lục).
 2. Chuẩn bị của HS (dành cho 1 nhóm)
 STT Thiết bị/Dụng cụ Số lượng Hình ảnh minh hoạ
 1 Hộp pin 1 hộp
 2 Động cơ cánh quạt 1 chiếc
 3 Giấy bìa các tông 2 bìa
 4 Nắp chai nhựa 4 nắp
 5 Kéo 1 cái
 6 Compa 1 cái
 7 Thước kẻ 1 cái
 8 ống hút nhựa 4 cái
 9 Que tre 2 cái
 III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Khởi động tiết học, ổn định tổ chức
Chơi trò chơi: GAME ĐUA XE
– GV chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm từ 4 – 6 HS HS thực hiện chia nhóm.
– GV giới thiệu luật chơi: – HS lắng nghe luật chơi.
 + Có 4 xe ô tô tương ứng với 4 đội chơi. 
 + Có 8 câu hỏi, đội nào trả lời đúng và nhanh nhất 5 
 câu thì giành chiến thắng.
 2 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
 GV cho HS chọn câu hỏi, bấm vào số đó để hiện HS theo dõi.
 câu hỏi. Mỗi câu trả lời đúng, GV bấm vào nút GO 
 có màu tương ứng với đội đó. Mỗi câu trả lời đúng 
 bấm 1 lần. Đội nào giành chiến thắng thì bấm vào 
 nút WIN. Nếu hết 8 câu mà không có đội nào thắng 
 thì bấm nút STOP để chuyển sang bài học.
 GV cho HS trả lời câu hỏi. Bấm vào các phương án HS trả lời.
 HS lựa chọn, phương án bị mờ đi là phương án sai. 
 Sau khi trả lời xong, bấm vào nút ĐUA TIẾP để về 
 trang đua xe.
– GV mời HS trả lời câu hỏi: HS trả lời.
 Câu 1: Vòng đời của bướm có mấy giai đoạn?
 Đáp án: 4
 Câu 2: Câu 2: Có mấy bước để tách muối ra khỏi 
 dung dịch?
 Đáp án: 6
 Câu 3: Làm thế nào để đọc được mật thư viết bằng 
 nước của quả chanh?
 Đáp án: Hơ lửa
 Câu 4: Điền từ vào chỗ chấm
 Khi mạch điện thì đèn sáng và khi mạch điện 
 thì đèn tắt. 
 Đáp án: Kín, hở
 Câu 5: Đâu là loại cây không trồng bằng hạt?
 Đáp án: Khoai
 Câu 6: Vi khuẩn lên men thực phẩm có tên là gì?
 Đáp án: Lắc tic
 Câu 7: Bạn có thể nhìn thấy tôi trong nước, nhưng 
 tôi không bao giờ bị ướt. Tôi là gì?
 Đáp án: Cái bóng
 Câu 8: Bạn bóc vỏ bên ngoài tôi rồi nấu bên trong, 
 bạn ăn bên ngoài rồi lại bỏ bên trong. Tôi là gì?
 Đáp án: Bắp ngô
 3 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
– GV khen thưởng đội có câu trả lời đúng. – HS theo dõi.
KHỞI ĐỘNG (Xác định vấn đề)
GV mời HS xem video HS theo dõi video
Hoạt động 1. Đóng vai kĩ sư ô tô, hãy giới thiệu cho các bạn biết về xe ô tô cánh 
quạt nhé
Mục tiêu: HS giới thiệu được về xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin.
Cách tiến hành:
– GV cho HS đọc thông tin tại hoạt động 1 trang 53 – HS đọc thông tin.
sách Bài học STEM lớp 5 .
– GV giao phiếu học tập số 1 và yêu cầu HS thảo luận – HS hoàn thành phiếu 
nhóm hoàn thành phiếu. học tập số 1.
– GV mời đại diện HS lên trình bày phiếu học tập của – HS lên trình bày.
mình.
– GV cho các nhóm đặt câu hỏi nếu có thắc mắc hoặc 
muốn góp ý.
– GV nhận xét, chữa bài – HS theo dõi.
 + Xe ô tô cánh quạt Helicron
 Xe ô tô cánh quạt được sản xuất năm 1932.
 Đến nay xe được 92 tuổi.
 Xe có 2 chỗ ngồi.
 Xe có dạng hình: Xe giống như một sự lai tạo 
 giữa một chiếc máy bay hai cánh từ Thế Chiến I 
 và một chiếc ô tô.
 Nó chạy bằng cách: Xe sử dụng cánh quạt làm 
 lực đẩy chính.
 Hiện xe đang được trưng bày ở: Chiếc xe này 
 đang được trưng bày ở bảo tàng Lane Motor 
 Museum.
 Ngày nay, cánh quạt được lắp trên ô tô để: Ngày 
 nay, các xe ô tô bay sử dụng cánh quạt để giúp 
 4 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
 nâng xe khỏi mặt đất và đẩy xe di chuyển trên 
 không.
 Nêu lợi ích của ô tô sử dụng cánh quạt ngày 
 nay: Thay thế giao thông mặt đất, tiết kiệm 
 nhiên liệu, tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm thời 
 gian, trải nghiệm thú vị từ trên cao
– GV nêu nhiệm vụ trong bài học: Chúng mình thiết – HS theo dõi.
kế xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin để mô phỏng xe ô 
tô cánh quạt Helicron nhé!
– GV để thiết kế xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin, – HS trả lời.
mình cần những tiêu chí nào?
– GV chốt tiêu chí của sản phẩm: – HS theo dõi.
 Thiết kế thân xe, bánh xe có các dạng hình học 
 đơn giản.
 Xe có cánh quạt chạy được bằng động cơ
 Xe chạy được thẳng và chắc chắn.
– GV yêu cầu các nhóm, từ tiêu chí trên, hãy thảo luận – HS thảo luận để xây 
để xây dựng tiêu chí cho sản phẩm của nhóm mình. dựng tiêu chí sản phẩm 
 cho nhóm mình.
– GV mời đại diện một vài HS các nhóm nêu tiêu chí – HS nghe tiêu chí của 
sản phẩm của nhóm mình. Các nhóm khác nhận xét, nhóm bạn và nhận xét, góp 
góp ý bổ sung. ý bổ sung (nếu có).
– GV lưu ý các nhóm khác có thể đặt câu hỏi cho 
nhóm bạn để làm rõ vấn đề.
– GV nhận xét, đánh giá hoạt động 1 và chuyển sang – HS theo dõi.
hoạt động 2: Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các bộ phận 
của xe và công dụng của các bộ phận đó nhé!
HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 2. Hãy kể tên các bộ phận của xe có trong mô hình ở trang 54 sách 
Bài học STEM lớp 5
Mục tiêu: HS kể đúng được tên các bộ phận của xe trong mô tả hình ở trang 54 
 5 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
sách Bài học STEM lớp 5.
Cách tiến hành:
GV yêu cầu HS: quan sát hình ở trang 54 sách Bài học HS quan sát hình.
STEM lớp 5. 
– GV phát phiếu học tập số 2. – HS thảo luận nhóm và 
– GV yêu cầu HS thảo luận nhóm và trả lời các câu trả lời các câu hỏi.
hỏi trong phiếu.
 – GV mời đại diện HS lên trình bày phiếu học tập của – HS trình bày.
 nhóm, các nhóm khác đặt câu hỏi.
 – GV nhận xét và chữa bài – HS theo dõi.
 Bộ phận số 1: Cánh quạt
 Công dụng: Trực tiếp tạo ra gió đẩy xe di chuyển 
 Bộ phận số 2: Động cơ
Công dụng: Biến đổi điện năng thành động năng làm 
quay cánh quạt.
 Bộ phận số 3: Trục bánh xe
Công dụng: Kết nối các bánh xe giúp tạo thành một hệ 
thống cố định ở gầm ô tô
 Bộ phận số 4: Bánh xe
Công dụng: Đỡ xe và trọng lực chở trên xe, duy trì 
hướng chạy của xe
 Bộ phận số 5: Pin
Công dụng: Cung cấp điện năng để xe hoạt động được.
 Bộ phận số 6: Khung xe
Công dụng: Là nơi gắn các bộ phận khác của xe để tạo 
thành một cỗ máy hoàn chỉnh.
– GV phát phiếu học tập số 3. – HS thảo luận nhóm và 
 – GV yêu cầu HS thảo luận nhóm và trả lời các câu trả lời các câu hỏi.
 hỏi trong phiếu.
– GV mời đại diện HS lên trình bày phiếu học tập của – HS trình bày.
 6 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
nhóm, các nhóm khác đặt câu hỏi.
 – GV nhận xét và chữa bài: – HS theo dõi.
Câu 1: Khi xe chạy thì 
+ Bộ phận không chuyển động: động cơ, khung xe, 
nguồn điện.
+ Bộ phận chuyển động: cánh quạt, bánh xe, trục xe.
+ Bộ phận chuyển động thẳng: không có bộ phận nào.
+ Bộ phận chuyển động tròn: cánh quạt, bánh xe, trục 
bánh xe.
Câu 2: Mô tả hoạt động của xe – HS theo dõi.
Khi bật công tác nguồn điện, dòng điện từ pin truyền 
đến động cơ xe.
Động cơ chuyển điện năng thành động năng làm quay 
cánh quạt.
Cánh quạt quay tạo ra lực đẩy làm bánh xe quay và xe 
chuyển động.
 GV tổng kết giờ học: Nhắc lại các tiêu chí xe ô tô – HS theo dõi.
 cánh quạt chạy bằng pin.
 TIẾT 2
THỰC HÀNH – VẬN DỤNG 
Hoạt động 3. Đề xuất ý tưởng và cách làm xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin
Mục tiêu: HS nêu được ý tưởng và cách làm xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin.
Cách tiến hành:
a. Dựa vào tiêu chí của nhóm, thảo luận và chia sẻ ý 
tưởng thiết kế xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin
– GV tổ chức cho các nhóm thảo luận và chia sẻ về ý – HS thảo luận nhóm.
 tưởng của nhóm.
– GV chiếu tiêu chí sản phẩm và yêu cầu nội dung – HS theo dõi.
 thảo luận của nhóm bám sát các tiêu chí đó.
 7 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
– GV có thể đặt các câu hỏi gợi ý: – HS chia sẻ ý tưởng làm 
+ Vật liệu làm xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin là gì? xe ô tô cánh quạt chạy 
+ Cấu tạo của xe gồm những bộ phận nào? bằng pin.
 – GV gợi ý: 
 + Cấu tạo của xe gồm: quạt, động cơ, trục bánh xe, 
 bánh xe, pin, khung xe.
 + Vật liệu làm xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin: pin, 
 động cơ, cánh quạt, giấy bìa các tông, ống hút, que tre.
– GV mời các nhóm khác góp ý để hoàn thiện ý tưởng. – Nhóm khác nhận xét, 
 góp ý để nhóm bạn hoàn 
 thiện ý tưởng.
– GV nhận xét: – HS theo dõi.
 + Các bộ phận của xe.
 + Cấu tạo của xe.
b. Lựa chọn ý tưởng, đề xuất cách làm sản phẩm
– GV yêu cầu HS thảo luận nhóm để lựa chọn ý tưởng, – Thảo luận nhóm.
đề xuất cách làm sản phẩm.
– GV giao phiếu học tập số 4 và yêu cầu HS hoàn – HS hoàn thành phiếu 
thành. học tập số 4.
– GV mời HS trình bày kết quả phiếu học tập số 4. – HS trình bày kết quả 
 phiếu học tập số 4.
– GV mời các nhóm khác góp ý, bổ sung. – HS góp ý, bổ sung.
– GV tổng kết hoạt động và chuyển sang hoạt động – HS theo dõi
tiếp theo.
Hoạt động 4. Làm xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin
Mục tiêu: HS thiết kế được xe theo cách làm của nhóm.
Cách tiến hành:
– GV yêu cầu các nhóm thảo luận lựa chọn dụng cụ và – HS lựa chọn dụng cụ và 
vật liệu phù hợp với phương án của nhóm đã chọn. vật liệu phù hợp với 
 phương án của nhóm.
 8 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
– GV chiếu gợi ý các bước làm trong sách Bài học – HS làm việc nhóm làm 
STEM 5, trang 55, 56 để HS tham khảo. sản phẩm.
Bước 1: Làm thân xe.
Bước 2: Lắp động cơ và pin vào thân xe.
GV lưu ý: Xe phải chạy được thẳng.
– GV theo dõi việc làm sản phẩm của cả lớp và hỗ trợ – Các nhóm thực hành làm 
khi cần. sản phẩm
+ Sau khi HS làm xong, GV yêu cầu HS thử nghiệm – HS kiểm tra điều chỉnh 
xem xe có đáp ứng theo các tiêu chí đã đặt ra không. sản phẩm theo tiêu chí 
 trên.
 GV nhận xét: hoạt động của các nhóm và chuyển 
sang hoạt động tiếp theo.
Hoạt động 5. Cuộc đua xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin
Mục tiêu: Thông qua trò chơi, HS nêu được những ưu điểm và khắc phục các lỗi 
của xe.
Cách tiến hành:
  GV phổ biến luật chơi và tổ chức cho HS chơi ￿ HS theo dõi
 trò chơi
 + Kẻ hai đường thẳng song song trên sàn lớp học 
 làm đường đua, có vị trí xuất phát để đặt xe và 
 vạch đích. 
 + Khởi động xe, đặt ở vạch xuất phát, khi có hiệu 
 lệnh hô bắt đầu thì cho xe xuất phát, xe nào tới 
 vạch đích nhanh hơn và không bị chạy ra khỏi HS chơi trò chơi
 đường đua là thắng cuộc. 
  Kết thúc trò chơi, GV mời các nhóm:
 + Đội thắng chia sẻ kinh nghiệm theo gợi ý sau: Đại diện đội thắng chia 
  Cách tạo bản thiết kế xe, chế tạo xe, cách tạo sẻ kinh nghiêm
 các hình phẳng, làm trục xe.
  Cách làm cho xe chạy thẳng, chạy nhanh.
  Cách khắc phục các lỗi.
 9 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
 + Đội thua rút kinh nghiệm theo gợi ý sau: Đại diện đội thua rút 
  Nguyên nhân làm xe không chạy thẳng. kinh nghiệm
  Nguyên nhân làm cho xe chạy chậm, thân xe 
 không chắc.
  Các lỗi xảy ra không khắc phục được.
Trưng bày, giới thiệu xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin.
 GV tổ chức cho các nhóm trưng bày sản phẩm. – HS trưng bày sản phẩm.
– GV tổ chức cho HS thảo luận tự đánh giá sản phẩm – HS tự đánh giá sản phẩm 
của nhóm mình vào phiếu đánh giá (phụ lục). của nhóm.
– GV mời HS tham quan sản phẩm của các nhóm.
– GV mời các nhóm giới thiệu sản phẩm. – Đại diện nhóm giới thiệu 
(Giới thiệu về: sản phẩm.
 (Ví dụ: 
 + Cấu tạo của xe ô tô cánh quạt chạy bằng pin gồm + Cấu tạo của xe gồm 
 những bộ phận nào. những bộ phận: cánh 
 quạt, động cơ, trục bánh 
 xe, bánh xe, pin, khung 
 xe.
 + Từng bộ phận được làm bằng vật liệu gì? + Khung xe được làm 
 + Xe chạy được nhờ bộ phận nào? bằng bìa các tông, trục 
 bánh xe làm bằng que 
 tre hoặc ống hút nhựa, 
 bánh xe làm bằng nắp 
 chai, 
 + Cơ chế hoạt động của 
 + Cơ chế hoạt động của xe? xe: xe chạy thẳng.
– HS đến tham quan sản phẩm có thể đề nghị được sử – HS đánh giá sản phẩm 
dụng ô tô cánh quạt chạy bằng pin để cho xe chạy thử của nhóm bạn
– HS dến tham quan sản phẩm sẽ đánh giá sản phẩm – HS đánh giá sản phẩm 
của nhóm bạn sau khi quan sát, nghe thuyết minh và của nhóm bạn vào phiếu 
 10