Bài giảng Tập làm văn Lớp 5 - Tuần 12: Luyện tập tả người. Quan sát và chọn lọc chi tiết - Năm học 2021-2022 - Đặng Thị Thu Hà

 Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Thu Huế - Trường Tiểu học Minh Khai – T.P Hưng Yên Thứ năm, ngày 02 tháng 12 năm 2021
 Tập làm văn
 CẤU TẠO CỦA BÀI VĂN TẢ NGƯỜI
Bài văn Em tả người hãy thường nêu có cấuba phần: tạo của bài 
1. Mở bài: Giới thiệu người định tả.
2.vănThân tả bài: người. 
a) Tả ngoại hình ( đặc điểm nổi bật về tầm vóc, cách ăn 
 mặc, khuôn mặt, mái tóc, cặp mắt, hàm răng, )
b) Tả tính tình, hoạt động(lời nói, cử chỉ, thói quen, 
 cách cư xử với người khác, ).
3. Kết bài: Nêu cảm nghĩ về người được tả. Tập làm văn
 Luyện tập tả người(Quan sát và chọn lọc chi tiết)
 Đọc bài văn sau và ghi lại những đặc điểm ngoại hình của 
111111111 người bà (mái tóc, đôi mắt, khuôn mặt,...)
 Bà tôi
 Bà tôi ngồi cạnh tôi, chải đầu. Tóc bà đen và dày kì lạ, phủ kín cả hai vai, 
xõa xuống ngực, xuống đầu gối. Một tay khẽ nâng mớ tóc lên và ướm trên tay, 
bà đưa một cách khó khăn chiếc lược thưa bằng gỗ vào mớ tóc dày. 
 Giọng bà trầm bổng, ngân nga như tiếng chuông. Nó khắc sâu vào trí 
nhớ tôi dễ dàng, và như những đóa hoa, cũng dịu dàng, rực rỡ, đầy nhựa 
sống. Khi bà mỉm cười, hai con ngươi đen sẫm nở ra, long lanh, dịu hiền khó 
tả, đôi mắt ánh lên những tia sáng ấm áp, tươi vui. Mặc dù trên đôi má ngăm 
ngăm đã có nhiều nếp nhăn, khuôn mặt của bà tôi hình như vẫn tươi trẻ.
 Theo MÁC–XIM GO-RƠ-KI Thứ năm, ngày 02 tháng 12 năm 2021
 Tập làm văn
 Luyện tập tả người
 (Quan sát và chọn lọc chi tiết)
 v Thảo luận nhóm đôi, ghi 
 những từ ngữ tả đặc điểm 
 ngoại hình của người bà vào 
 phiếu học tập (Thời gian 5 phút).
 v Trình bày kết quả thảo luận.
 v Lớp nhận xét, bổ sung. Thứ năm, ngày 02 tháng 12 năm 2021
 Tập làm văn
 Luyện tập tả người
 (Quan sát và chọn lọc chi tiết)
 v Thảo luận nhóm đôi, ghi 
 những từ ngữ tả đặc điểm 
 ngoại hình của người bà vào 
 phiếu học tập (Thời gian 5 phút).
 v Trình bày kết quả thảo luận.
 v Lớp nhận xét, bổ sung. - đen, dày kì lạ, phủ kín hai vai, (Khi bà mỉm cười)
xõa xuống ngực, xuống đầu gối; - Hai con ngươi đen sẫm nở ra
 - mớ tóc dày khiến bà đưa chiếc - long lanh, dịu hiền khó tả
lược thưa bằng gỗ một cách khó - ánh lên những tia sáng ấm 
khăn. áp, tươi vui.
 Mái tóc
 Đôi mắt
 Khuôn mặt Đặc điểm ngoại 
 hình của bà Giọng nói
 - đôi má ngăm ngăm, - trầm bổng, ngân nga như 
 đã có nhiều nếp nhăn tiếng chuông;
 - khuôn mặt bà hình - khắc sâu vào trí nhớ cậu bé; 
 như vẫn tươi trẻ. - dịu dàng, rực rỡ, đầy nhựa 
 sống như những đóa hoa. Thứ năm, ngày 02 tháng 12 năm 2021
 Tập làm văn
 Luyện tập tả người
 (Quan sát và chọn lọc chi tiết)
 EmØ Tác có giảnhận ngắm xét bàgì rấtvề kĩcách và đãmiêu chọn tả 
ngoạilọc nhữnghình của chi tiếttác tiêugiả?( biểutác vềgiả ngoại đã 
quanhình sát của và bà chọn để miêu lọc cáctả. Bàichi văntiết vìnhư thế 
thếngắn nào? gọn) mà sống động, khắc họa rất 
 rõ hình ảnh của người bà trong tâm trí 
 bạn đọc, đồng thời bộc lộ tình yêu của 
 cháu đối với bà qua từng lời tả. Đọc và ghi lại những chi tiết tả người thợ rèn đang làm việc 
22222222 trong bài văn sau:
 Người thợ rèn
 Ngồi xem anh Thận làm việc thật thích: - Thôi ! – Anh nói.
Có cái gì rất khỏe rất say trong công việc Cậu thợ phụ trở tay lau mồ hôi đầm 
của anh, sinh động và hấp dẫn lạ thường. đìa trên khuôn mặt ửng hồng vì hơi nóng, 
Này đây, anh bắt lấy thỏi thép hồng như bắt trong khi anh Thận lại lôi con cá lửa ra, quật 
lấy một con cá sống. Dưới những nhát búa nó lên hòn đe và vừa hằm hằm quai búa 
hăm hở của anh, con cá lửa ấy vùng vẫy, choang choang vừa nói rõ to: “ Này... 
quằn quại, giãy lên đành đạch. Những chiếc Này...Này...” 
vảy của nó bắn ra tung tóe thành những tia Cuối cùng con cá lửa đành chịu thua. 
lửa sáng rực. Nó nghiến răng ken két, nó Nó nằm ưỡn dài ngửa bụng ra trên đe mà 
cưỡng lại anh, nó không chịu khuất phục. chịu những nhát búa như trời giáng. Và tới 
Anh quặp lấy nó trong đôi kìm sắt dài, lại dúi lúc anh trở tay ném nó đánh xèo một tiếng 
đầu nó vào giữa đống than hồng. vào cái chậu nước đục ngầu làm cho chậu 
 Thổi nào ! – Anh bảo cậu thợ phụ. nước bùng sôi lên sùng sục thì nó đã biến 
 Cậu thanh niên rướn người lên. Đôi ống thành một chiếc lưỡi rựa vạm vỡ và duyên 
bễ thở phì phò. Những chiếc lưỡi lửa liếm dáng. Anh Thận chỉ liếc nhìn nó một cái, như 
lên rực rỡ. một kẻ chiến thắng. Và anh lại bắt đầu một 
 cuộc chinh phục mới.
 Theo Nguyên Ngọc Thứ năm, ngày 02 tháng 12 năm 2021
 Tập làm văn
 Luyện tập tả người
 (Quan sát và chọn lọc chi tiết)
 v Thảo luận nhóm 4, ghi lại 
 những chi tiết tả người thợ rèn 
 đang làm việc vào phiếu học tập 
 (Thời gian thảo luận 5 phút).
 v Trình bày kết quả thảo luận.
 v Lớp nhận xét, bổ sung. Lôi con cá lửa ra, quật nó 
 lên đe, vừa hằm hằm quai 
 Bắt lấy thỏi thép hồng 
 búa choang choang vừa nói
 rõ to:”Này Này Này ” như bắt một con cá sống.
 Những 
 chi tiết tả Quai những nhát búa hăm hở
 (khiến con cá lửa vùng vẫy,
 người thợ quằn quại, giãy đành đạch,
 rèn đang vảy bắn tung tóe thành
Trở tay ném thỏi sắt làm việc những tia lửa sáng rực, 
đánh xèo một tiếng 
vào chậu nước đục (hoạt 
ngầu. động của 
 người thợ Quặp thỏi sắt trong đôi kìm
 rèn) sắt dài, dúi đầu nó vào 
 giữa đống than hồng; lệnh 
 Liếc nhìn lưỡi rựa cho thợ phụ thổi bễ. 
 như một kẻ chiến 
 thắng, lại bắt đầu 
 cuộc chinh phục 
 mới. Thứ năm, ngày 02 tháng 12 năm 2021
 Tập làm văn
 Luyện tập tả người
 (Quan sát và chọn lọc chi tiết)
Ø Tác Em giả cóđã nhậnquan xétsát gìrất về kĩ cách hoạt miêuđộng củatả 
người anhthợ rèn;thợ miêurèn đangtả quá làmtrình việcthỏi thépcủa hồngtác 
qua bàn tay anh đã biến thành một lưỡi rựa vạm 
 giả?(tác giả đã quan sát và chọn lọc 
vỡ, duyên dáng. Thỏi thép hồng được ví như một 
 các chi tiết như thế nào?)
con cá bướng bỉnh, hung dữ; anh thợ rèn như một 
người chinh phục mạnh mẽ, quyết liệt. Người đọc 
bị cuốn hút bởi cách tả của tác giả. 
 Bài văn hấp dẫn, sinh động. Thứ năm, ngày 02 tháng 12 năm 2021
 Tập làm văn
 Luyện tập tả người
 (Quan sát và chọn lọc chi tiết)
Ø Để giúp người đọc hình dung được đặc 
điểm ngoại Để hìnhgiúp vàngười hoạt đọc động hình của dungngười 
đượcđược tả, cần đặc lưu điểm ý: ngoại hình và hoạt 
- Quanđộng sát của kĩ. người được tả, em cần lưu 
- Lựaý điềuchọn gì? những chi tiết tiêu biểu khi 
miêu tả sẽ làm cho người này không giống 
người khác; bài văn sẽ hấp dẫn hơn, không 
lan man, dài dòng. Vận dụng, trải nghiệm
 Về nhà quan sát và ghi lại có chọn 
lọc kết quả quan sát một người em 
thường gặp (cô giáo, thầy giáo,người 
hàng xóm, ) để lập được dàn ý cho 
bài văn tả người trong tiết tập làm văn 
tuần 13 - Luyện tập tả người (Tả ngoại 
hình)