Bài giảng Tập làm văn Lớp 5 - Tiết 12: Luyện tập Tả cảnh - Nguyễn Thị Tố Nga

Chóc c¸c thÇy , c¸c c« m¹nh kháe vµ h¹nh phóc ! 
 M«n : TËp lµm v¨n – TuÇn 6 
NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy gi¸o , c« gi¸o vÒ dù giê 
Líp - 5A1 
GVTH: NguyÔn ThÞ Tè Nga 
Tr­êng TH : Vâ ThÞ S¸u – Gia NghÜa 
Nªu cÊu t¹o cña bµi v¨n t¶ c¶nh ? 
Nªu néi dung cña tõng phÇn ? 
Thứ sáu ngày 5 tháng 10 năm 2012 Tập làm văn 
KiÓm tra bµi cò : 
Luyện tập tả cảnh 
Bài văn tả cảnh gồm có 3 phần : mở bài , thân bài , kết bài . 
1. Mở bài : Giới thiệu bao quát về cảnh sẽ tả . 
2. Thân bài : Tả từng phần của cảnh hoặc sự thay đổi của cảnh vật theo thời gian để minh họa cho nhận xét ở thân bài . 
3. Kết bài : Nêu nhận xét hoặc cảm nghĩ của người viết . 
Thứ sáu ngày 5 tháng 10 năm 2012 Tập làm văn 
1. § äc c¸c ®o¹n v¨n d­íi ®©y vµ tr ¶ lêi c©u hái : 
a) BiÓn lu«n thay ® æi mµu tuú theo s¾c m©y trêi . Trêi xanh th¼m, biÓn còng th¼m xanh , nh ­ d©ng cao lªn , ch¾c nÞch . Trêi r¶i m©y tr¾ng nh¹t, biÓn m¬ mµng dÞu h¬i s­¬ng . Trêi ©m u m©y m­a, biÓn x¸m xÞt , nÆng nÒ . Trêi Çm Çm d«ng giã , biÓn ® ôc ngÇu giËn d÷ Nh ­ mét con ng­êi biÕt buån vui , biÓn lóc tÎ nh¹t, l¹nh lïng , lóc s«i næi , h¶ hª, lóc ®¨m chiªu , g¾t gáng . 
 Theo Vò Tó Nam 
- T¸c gi ¶ ®· sö dông nh÷ng mµu s¾c nµo khi miªu t¶ ? 
- §o¹n v¨n t¶ ® Æc ® iÓm g× cña biÓn ? C©u v¨n nµo cho em biÕt ® iÒu ® ã ? 
- §Ó t¶ ® Æc ® iÓm ® ã , t¸c gi ¶ ®· quan s¸t nh÷ng g× vµ vµo thêi ® iÓm nµo ? 
- Khi quan s¸t biÓn , t¸c gi ¶ ®· cã nh÷ng liªn t­ëng thó vÞ nh ­ thÕ nµo ? 
Luyện tập tả cảnh 
1. § äc c¸c ®o¹n v¨n d­íi ®©y vµ tr ¶ lêi c©u hái : 
b) Con kªnh nµy cã tªn lµ kªnh MÆt Trêi . N¬i ®©y, suèt ngµy , ¸ nh n¾ng rõng rùc ®æ löa xuèng mÆt ® Êt . Bèn phÝa ch©n trêi trèng huÕch trèng ho¸c . Tõ lóc mÆt trêi mäc ® Õn lóc mÆt trêi lÆn kh«ng kiÕm ®©u ra mét bãng c©y ®Ó tr¸nh n¾ng. Buæi s¸ng , con kªnh cßn ph¬n phít mµu ®µo, gi÷a tr­a bçng ho¸ ra mét dßng thuû ng©n cuån cuén lo¸ m¾t, råi dÇn dÇn biÕn thµnh mét con suèi löa lóc trêi chiÒu . Cã lÏ bëi vËy mµ nã ®­ îc gäi lµ kªnh MÆt Trêi . 
 Theo § oµn Giái 
- Con kªnh ®­ îc quan s¸t vµo nh÷ng thêi ® iÓm nµo trong ngµy ? 
- T¸c gi ¶ nhËn ra ® Æc ® iÓm cña con kªnh chñ yÕu b»ng gi¸c quan nµo ? 
- T¸c gi ¶ miªu t¶ nh÷ng ® Æc ® iÓm nµo cña con kªnh ? 
- Nªu t¸c dông cña nh÷ng liªn t­ëng khi quan s¸t vµ miªu t¶ con kªnh ? 
Thứ sáu ngày 5 tháng 10 năm 2012 Tập làm văn 
Luyện tập tả cảnh 
1. § äc c¸c ®o¹n v¨n d­íi ®©y vµ tr ¶ lêi c©u hái : 
a) BiÓn lu«n thay ® æi mµu tuú theo s¾c m©y trêi . Trêi xanh th¼m, biÓn còng th¼m xanh , nh ­ d©ng cao lªn , ch¾c nÞch . Trêi r¶i m©y tr¾ng nh¹t, biÓn m¬ mµng dÞu h¬i s­¬ng . Trêi ©m u m©y m­a, biÓn x¸m xÞt , nÆng nÒ . Trêi Çm Çm d«ng giã , biÓn ® ôc ngÇu giËn d÷ Nh ­ mét con ng­êi biÕt buån vui , biÓn lóc tÎ nh¹t, l¹nh lïng , lóc s«i næi , h¶ hª, lóc ®¨m chiªu , g¾t gáng . 
 Theo Vò Tó Nam 
- §o¹n v¨n t¶ ® Æc ® iÓm g× cña biÓn ? C©u v¨n nµo cho em biÕt ® iÒu ® ã ? 
-> §o¹n v¨n t¶ sù thay ® æi mµu s¾c cña mÆt biÓn theo s¾c mµu cña trêi m©y . C©u v¨n : BiÓn lu«n thay ® æi mµu theo s¾c m©y trêi . 
- §Ó t¶ ® Æc ® iÓm ® ã , t¸c gi ¶ ®· quan s¸t nh÷ng g× vµ vµo thêi ® iÓm nµo ? 
- T¸c gi ¶ ®· sö dông nh÷ng mµu s¾c nµo khi miªu t¶ ? 
-> T¸c gi ¶ ®· quan s¸t bÇu trêi vµ mÆt biÓn khi : bÇu trêi xanh th¼m , bÇu trêi r¶i m©y tr¾ng nh¹t , bÇu trêi ©m u m©y m­a, bÇu trêi Çm Çm d«ng giã . 
- Khi quan s¸t biÓn , t¸c gi ¶ ®· cã nh÷ng liªn t­ëng thó vÞ nh ­ thÕ nµo ? 
-> T¸c gi ¶ ®· sö dông nh÷ng mµu s¾c : xanh th¼m , th¼m xanh , tr¾ng nh¹t, x¸m xÞt , ® ôc ngÇu . 
-> Khi quan s¸t biÓn , t¸c gi ¶ liªn t­ëng ® Õn sù thay ® æi t©m tr¹ng cña con ng­êi : biÓn nh ­ mét con ng­êi biÕt buån vui , lóc tÎ nh¹t, l¹nh lïng , lóc s«i næi , h¶ hª, lóc ®¨m chiªu g¾t gáng . 
- Khi quan s¸t biÓn , t¸c gi ¶ ®· cã nh÷ng liªn t­ëng thó vÞ nh ­ thÕ nµo ? 
-> Khi quan s¸t biÓn , t¸c gi ¶ liªn t­ëng ® Õn sù thay ® æi t©m tr¹ng cña con ng­êi : biÓn nh ­ mét con ng­êi biÕt buån vui , lóc tÎ nh¹t, l¹nh lïng , lóc s«i næi , h¶ hª, lóc ®¨m chiªu g¾t gáng . 
- Khi quan s¸t biÓn , t¸c gi ¶ ®· cã nh÷ng liªn t­ëng thó vÞ nh ­ thÕ nµo ? 
-> Khi quan s¸t biÓn , t¸c gi ¶ liªn t­ëng ® Õn sù thay ® æi t©m tr¹ng cña con ng­êi : biÓn nh ­ mét con ng­êi biÕt buån vui , lóc tÎ nh¹t, l¹nh lïng , lóc s«i næi , h¶ hª, lóc ®¨m chiªu g¾t gáng . 
 “ Liên tưởng ” có nghĩa là gì ? 
- Từ chuyện này , hình ảnh này nghĩ ra chuyện khác , hình ảnh khác . 
- Từ chuyện của người ngẫm nghĩ về chuyện của mình . 
-> Khi quan s¸t biÓn , t¸c gi ¶ liªn t­ëng ® Õn sù thay ® æi t©m tr¹ng cña con ng­êi : biÓn nh ­ mét con ng­êi biÕt buån vui , lóc tÎ nh¹t, l¹nh lïng , lóc s«i næi , h¶ hª, lóc ®¨m chiªu g¾t gáng . 
- Khi quan s¸t biÓn , t¸c gi ¶ ®· cã nh÷ng liªn t­ëng thó vÞ nh ­ thÕ nµo ? 
1 . § äc c¸c ®o¹n v¨n d­íi ®©y vµ tr ¶ lêi c©u hái : 
b) Con kªnh nµy cã tªn lµ kªnh MÆt Trêi . N¬i ®©y, suèt ngµy , ¸ nh n¾ng rõng rùc ®æ löa xuèng mÆt ® Êt . Bèn phÝa ch©n trêi trèng huÕch trèng ho¸c . Tõ lóc mÆt trêi mäc ® Õn lóc mÆt trêi lÆn kh«ng kiÕm ®©u ra mét bãng c©y ®Ó tr¸nh n¾ng. Buæi s¸ng , con kªnh cßn ph¬n phít mµu ®µo, gi÷a tr­a bçng ho¸ ra mét dßng thuû ng©n cuån cuén lo¸ m¾t, råi dÇn dÇn biÕn thµnh mét con suèi löa lóc trêi chiÒu . Cã lÏ bëi vËy mµ nã ®­ îc gäi lµ kªnh MÆt Trêi . 
 Theo § oµn Giái 
- Con kªnh ®­ îc quan s¸t vµo nh÷ng thêi ® iÓm nµo trong ngµy ? 
- T¸c gi ¶ nhËn ra ® Æc ® iÓm cña con kªnh chñ yÕu b»ng gi¸c quan nµo ? 
- T¸c gi ¶ miªu t¶ nh÷ng ® Æc ® iÓm nµo cña con kªnh ? 
- Nªu t¸c dông cña nh÷ng liªn t­ëng khi quan s¸t vµ miªu t¶ con kªnh ? 
Thứ sáu ngày 5 tháng 10 năm 2012 Tập làm văn 
Luyện tập tả cảnh 
b ) Con kªnh nµy cã tªn lµ kªnh MÆt Trêi . N¬i ®©y, suèt ngµy , ¸ nh n¾ng rõng rùc ®æ löa xuèng mÆt ® Êt . Bèn phÝa ch©n trêi trèng huÕch trèng ho¸c . Tõ lóc mÆt trêi mäc ® Õn lóc mÆt trêi lÆn kh«ng kiÕm ®©u ra mét bãng c©y ®Ó tr¸nh n¾ng. Buæi s¸ng , con kªnh cßn ph¬n phít mµu ®µo, gi÷a tr­a bçng ho¸ ra mét dßng thuû ng©n cuån cuén lo¸ m¾t, råi dÇn dÇn biÕn thµnh mét con suèi löa lóc trêi chiÒu . Cã lÏ bëi vËy mµ nã ®­ îc gäi lµ kªnh MÆt Trêi . 
 Theo § oµn Giái 
-> Con kªnh ®­ îc quan s¸t tõ lóc mÆt trêi mäc ® Õn lóc mÆt trêi lÆn , buæi s¸ng , gi÷a tr­a , lóc trêi chiÒu . 
1 . § äc c¸c ®o¹n v¨n d­íi ®©y vµ tr ¶ lêi c©u hái : 
- Con kªnh ®­ îc quan s¸t vµo nh÷ng thêi ® iÓm nµo trong ngµy ? 
- T¸c gi ¶ nhËn ra ® Æc ® iÓm cña con kªnh chñ yÕu b»ng gi¸c quan nµo ? 
- T¸c gi ¶ miªu t¶ nh÷ng ® Æc ® iÓm nµo cña con kªnh ? 
- Nªu t¸c dông cña nh÷ng liªn t­ëng khi quan s¸t vµ miªu t¶ con kªnh ? 
-> T¸c gi ¶ nhËn ra ® Æc ® iÓm cña con kªnh chñ yÕu b»ng thÞ gi¸c , xóc gi¸c . 
-> T¸c gi ¶ miªu t¶ : ¸ nh n¾ng chiÕu xuèng dßng kªnh nh ­ ®æ löa , bèn phÝa ch©n trêi trèng huÕch trèng ho¸c , buæi s¸ng con kªnh ph¬n phít mµu ®µo, gi÷a tr­a ho¸ thµnh dßng thuû ng©n cuån cuén lo¸ m¾t , vÒ chiÒu biÕn thµnh mét con suèi löa . 
-> Nhê sù liªn t­ëng gióp ng­êi ® äc h×nh dung ®­ îc c¸i n¾ng nãng d÷ déi , lµm cho c¶nh vËt hiÖn ra sinh ® éng h¬n , g©y Ên t­îng h¬n víi ng­êi ® äc . 
2. Dùa vµo kÕt qu ¶ quan s¸t cña m×nh , em h·y lËp dµn ý bµi v¨n miªu t¶ mét c¶nh s«ng n­íc ( mét vïng biÓn , mét dßng s«ng , mét con suèi hay mét hå n­íc ). 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
Thứ sáu ngày 5 tháng 10 năm 2012 Tập làm văn 
Luyện tập tả cảnh 
Luyện tập tả cảnh 
Thứ sáu ngày 5 tháng 10 năm 2012 Tập làm văn 
Luyện tập tả cảnh 
Thứ sáu ngày 5 tháng 10 năm 2012 Tập làm văn 
Thứ sáu ngày 5 tháng 10 năm 2012 Tập làm văn 
Luyện tập tả cảnh 
Thứ sáu ngày 5 tháng 10 năm 2012 Tập làm văn 
Luyện tập tả cảnh 
 Gợi ý:Tìm ý cho bài văn : 
Mở bài : 
Cảnh em định tả là gì ? 
Em quan sát cảnh ấy vào thời điểm nào ? 
b. Thân bài : 
Tả bao quát toàn cảnh . 
Tả từng bộ phận của cảnh hoặc sự thay đổi của cảnh theo thời gian . 
c. Kết bài : Nêu tình cảm của em với cảnh được miêu tả . 
Thứ sáu ngày 5 tháng 10 năm 2012 Tập làm văn 
Luyện tập tả cảnh 
 Nhận xét : 
 Bài văn có đủ bố cục không ? 
 Các phần có mối liên kết không ? 
 Các chi tiết , đặc điểm của cảnh đã được sắp xếp hợp lý chưa ? 
 Đó có phải là những cảnh tiêu biểu chưa ? 
 Trình bày có lưu loát , rõ ràng không ? 
Luyện tập tả cảnh 
Thứ sáu ngày 5 tháng 10 năm 2012 Tập làm văn 
VÍ DỤ: 
MỞ BÀI : 
	Con sông Hồng hiền hòa dang tay ôm thành phố vào lòng . 
2 . THÂN BÀI : 
 	- Mặt nước sông , khi có gió nhẹ , khi có giông bão . 
	- Thuyền bè trên sông ; thuyền đánh cá ; tàu thuyền vận chuyển hàng hóa . 
	- Hai bờ sông ; bãi cát , bãi ngô , nhà cửa 
	- Dòng sông hồng với đời sống của nhân dân . 
 3. KẾT BÀI : 
	- Ích lợi của sông và cảm nhận của con người bên sông 
xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o 
 ®· vÒ dù tiÕt häc h«m nay. 
HÑn gÆp l¹i! 
Phßng gi¸o dôc & ĐT - TX GIA NGHĨA 
Tr­êng TiÓu häc Vâ ThÞ S¸u 
10 
9