Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Tuần 27: Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối - Năm học 2021-2022 - Đặng Thị Thu Hà

 LUYỆN TỪ VÀ CÂU
 Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối
I. Nhận xét:
1. Mỗi từ ngữ được in đậm dưới dây có tác dụng gì?
 (1)
 Miêu tả một em bé hoặc một chú mèo, một cái cây, một 
dòng sông mà ai cũng miêu tả giống nhau thì không ai thích 
đọc. (2) Vì vậy ngay trong quan sát để miêu tả, người viết phải 
tìm ra cái mới, cái riêng. 
 Theo Phạm Hổ
- Từ hoặc nối từ em bé với chú mèo ở câu 1.
 - Cụm từ vì vậy nối câu 1 với câu 2. LUYỆN TỪ VÀ CÂU
 Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối
I. Nhận xét:
2. Tìm thêm những từ ngữ mà em biết có tác dụng giống 
như cụm từ vì vậy ở đoạn văn trên. LUYỆN TỪ VÀ CÂU
 Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối
 Một số từ ngữ có tác dụng nối giống như 
cụm từ vì vậy ở đoạn trích như:
tuy nhiên, mặc dù, nhưng, thậm chí, cuối 
cùng, ngoài ra, mặt khác, vậy thì, thế thì, 
vì thế, rồi, trái lại, đồng thời, Qua nhận xét 1 và 2, em hãy cho biết để thể hiện mối 
 quan hệ về nội dung giữa các câu trong bài, ta có thể 
 làm gì? 
 Để thể hiện mối quan hệ về nội dung giữa các câu 
trong bài, ta có thể liên kết các câu ấy bằng quan hệ từ 
hoặc một số từ ngữ có tác dụng kết nối.
Hãy nêu một số từ ngữ có tác dụng kết nối các câu, các 
đoạn trong bài?
 Các từ ngữ có tác dụng kết nối như: nhưng, tuy 
nhiên, thậm chí, cuối cùng, ngoài ra, mặt khác, trái lại, 
đồng thời, mặc dù, LUYỆN TỪ VÀ CÂU
 Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối
II.Ghi nhớ:
 Để thể hiện rõ mối quan hệ về nội dung giữa các 
câu trong bài, ta có thể liên kết các câu ấy bằng 
quan hệ từ hoặc một số từ có tác dụng kết nối như: 
nhưng, tuy nhiên, thậm chí, cuối cùng, ngoài ra, 
mặt khác, trái lại, đồng thời, LUYỆN TẬP LUYỆN TỪ VÀ CÂU
 Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối
III. Luyện tập:
Bài tập 1: Đọc bài văn Qua những mùa hoa. Tìm 
các từ ngữ có tác dụng nối trong ba đoạn văn đầu 
hoặc bốn đoạn văn cuối và giải thích từ ngữ đó có 
tác dụng nối câu, nối đoạn như thế nào? QUA NHỮNG MÙA HOA 
 Trên con đường từ nhà đến trường, tôi phải đi 
qua bờ Hồ Gươm Lúc có bạn thì chuyện trò tíu tít, có 
khi đuổi nhau suốt dọc đường. Nhưng khi đi một mình, 
tôi thích ôm cặp vào ngực, nhìn lên các vòm cây, vừa đi 
vừa lẩm nhẩm ôn bài.
 Vì thế, tôi thường là đứa phát hiện ra bông hoa 
gạo đầu tiên nở trên cây gạo trước đền Ngọc Sơn. Rồi 
bông nọ gọi bông kia, bông nọ ganh bông kia, chỉ vài 
hôm sau, cây gạo đã như một cây đuốc lớn cháy rừng 
rực giữa trời.
 Nhưng khi lửa ở cây gạo sắp lụi thì nó lại “bén” 
sang những cây vông cạnh cầu Thê Húc Rồi thì cả một 
bãi vông lại bừng lên, đỏ gay, đỏ gắt suốt cả tháng tư. Đến tháng năm thì những cây phượng đón lấy lửa ấy, chạy 
 tiếp cuộc chạy tiếp sức của các loài hoa trong thành phố, báo 
 hiệu những ngày nghỉ hè thoải mái của chúng tôi sắp đến.
 Nắng trời vừa bắt đầu gay gắt thì sắc hoa như muốn giảm đi 
 độ chói chang của mình. Hoa phượng màu hồng pha da cam 
 chứ không đỏ gắt như vông như gạo. Đến cái anh bằng lăng thì 
 đã vừa hồng vừa tím. Sang đến anh hoa muồng thì đã ngả hẳn 
 sang sắc vàng chanh. 
 Nhưng nói chung, đó toàn là những màu sắc rực rỡ như muốn 
 phô hết ra ngoài. Mãi đến năm nay, khi đã lên lớp Năm, đã “ 
 người lớn” hơn một tí, tôi mới nhận ra hoa sấu, những chùm 
 hoa nhỏ xíu, sắc chỉ hơi hoe vàng, chìm lẫn vào từng đợt lá non, 
 lẫn với màu nắng dịu.
 Đến khi các loài hoa rực rỡ như hoa gạo, vông, phượng, bằng 
lăng, muồng, đã kéo quân qua bầu trời Hà Nội, cây sấu trước 
cửa nhà tôi mới lấp ló những chùm quả xanh giòn. Rồi sau đó, 
quả chín, những quả chín vừa ngọt vừa chua, ngọt một cách e dè, 
khiêm tốn như tính tình hoa sấu vậy. LUYỆN TỪ VÀ CÂU
 Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối
Đoạn văn “Qua những mùa hoa” có :
a/ Bao nhiêu đoạn?
b/ Bao nhiêu câu?
a/ Đoạn văn “Qua những mùa hoa” có 7 đoạn.
b/ Đoạn văn có 16 câu. QUA NHỮNG MÙA HOA 
 (1) Trên con đường từ nhà đến trường, tôi phải đi 
qua bờ Hồ Gươm. (2) Lúc có bạn thì chuyện trò tíu tít, có 
khi đuổi nhau suốt dọc đường. (3) Nhưng khi đi một mình, 
tôi thích ôm cặp vào ngực, nhìn lên các vòm cây, vừa đi 
vừa lẩm nhẩm ôn bài.
 (4) Vì thế, tôi thường là đứa phát hiện ra bông hoa 
gạo đầu tiên nở trên cây gạo trước đền Ngọc Sơn. (5) Rồi 
bông nọ gọi bông kia, bông nọ ganh bông kia, chỉ vài 
hôm sau, cây gạo đã như một cây đuốc lớn cháy rừng rực 
giữa trời.
 (6) Nhưng khi lửa ở cây gạo sắp lụi thì nó lại “bén” 
sang những cây vông cạnh cầu Thê Húc. (7) Rồi thì cả một 
bãi vông lại bừng lên, đỏ gay, đỏ gắt suốt cả tháng tư. (8) Đến tháng năm thì những cây phượng đón lấy lửa ấy, chạy tiếp cuộc 
chạy tiếp sức của các loài hoa trong thành phố, báo hiệu những ngày 
nghỉ hè thoải mái của chúng tôi sắp đến.
(9) Nắng trời vừa bắt đầu gay gắt thì sắc hoa như muốn giảm đi độ chói 
chang của mình. (10) Hoa phượng màu hồng pha da cam chứ không đỏ 
gắt như vông như gạo. (11) Đến cái anh bằng lăng thì đã vừa hồng vừa 
tím. (12) Sang đến anh hoa muồng thì đã ngả hẳn sang sắc vàng chanh. 
(13) Nhưng nói chung, đó toàn là những màu sắc rực rỡ như muốn phô 
hết ra ngoài. (14) Mãi đến năm nay, khi đã lên lớp Năm, đã “người lớn” 
hơn một tí, tôi mới nhận ra hoa sấu, những chùm hoa nhỏ xíu, sắc chỉ 
hơi hoe vàng, chìm lẫn vào từng đợt lá non, lẫn với màu nắng dịu.
(15) Đến khi các loài hoa rực rỡ như hoa gạo, vông, phượng, bằng lăng, 
muồng, đã kéo quân qua bầu trời Hà Nội, cây sấu trước cửa nhà tôi 
mới lấp ló những chùm quả xanh giòn. (16) Rồi sau đó, quả chín, những 
quả chín vừa ngọt vừa chua, ngọt một cách e dè, khiêm tốn như tính 
tình hoa sấu vậy. (1)Trên con đường từ nhà đến trường, tôi ĐOẠN 1:
phải đi qua bờ Hồ Gươm. (2)Lúc có bạn thì 
chuyện trò tíu tít, có khi đuổi nhau suốt dọc nhưng nối câu 3 với câu 2
đường. (3)NhưngNhưng khi đi một mình, tôi thích 
ôm cặp vào ngực, nhìn lên các vòm cây, 
vừa đi vừa lẩm nhẩm ôn bài.
(4) Vì thế,thế tôi thường là đứa phát hiện ra ĐOẠN 2:
bông hoa gạo đầu tiên nở trên cây gạo 
 - Vì thế nối câu 4 với câu 3, 
trước đền Ngọc Sơn. (5) Rồi bông nọ gọi 
 nối đoạn 2 với đoạn 1
bông kia, bông nọ ganh bông kia, chỉ vài 
hôm sau, cây gạo đã như một cây đuốc lớn - Rồi nối câu 5 với câu 4
cháy rừng rực giữa trời.
(6) Nhưng khi lửa ở trên cây gạo sắp lụi thì ĐOẠN 3:
nó lại “bén” sang những cây bông cạnh cầu 
 - Nhưng nối câu 6 với câu 5, 
Thê Húc. (7) Rồi thì cả một bãi vông lại bừng 
 nối đoạn 3 với đoạn 2
lên, đỏ gay, đỏ gắt suốt cả tháng tư.
 - Rồi nối câu 7 với câu 6 (8) Đến tháng năm thì những cây phượng đón lấy ĐOẠN 4: 
lửa ấy, chạy tiếp cuộc chạy tiếp sức của các loài 
hoa trong thành phố, báo hiệu những ngày nghỉ Đến nối câu 8 với câu 7, nối 
 đoạn 4 với đoạn 3
hè thoải mái của chúng tôi sắp đến.
(9) Nắng trời vừa bắt đầu gay gắt thì sắc hoa như ĐOẠN 5:
muốn giảm đi độ chói chang của mình. (10)Hoa 
phượng màu hồng pha da cam chứ không đỏ gắt - Đến nối câu 11 với câu 9,10
như vông như gạo. (11) Đến cái anh bằng lăng thì - Sang đến nối câu 12 với 
đã vừa hồng vừa tím. (12) Sang đến anh hoa 
muồng thì đã ngả hẳn sang sắc vàng chanh. các câu 9, 10, 11 
(13) Nhưng nói chung, đó toàn là những màu sắc ĐOẠN 6: 
rực rỡ như muốn phô hết ra ngoài. (14) Mãi đến 
năm nay, khi đã lên lớp Năm, đã “ người lớn” hơn - Nhưng nối câu 13 với câu 
 12, nối đoạn 6 với đoạn 5
một tí, tôi mới nhận ra hoa sấu, những chùm hoa 
nhỏ xíu, sắc chỉ hơi hoe vàng, chìm lẫn vào từng - Mãi đến nối câu 14 với câu 
đợt lá non, lẫn với màu nắng dịu. 13
(15) Đến khi các loài hoa rực rỡ như hoa gạo, vông, ĐOẠN 7:
phượng, bằng lăng, muồng, đã kéo quân qua bầu 
 - Đến khi nối câu 15 với câu 
trời Hà Nội, cây sấu trước cửa nhà tôi mới lấp ló 
 14, nối đoạn 7 với đoạn 6
những chùm quả xanh giòn. (16)RồiRồi sau đó, quả 
chín, những quả chín vừa ngọt vừa chua, ngọt một - Rồi nối câu 16 với câu 15
cách e dè, khiêm tốn như tính tình hoa sấu vậy. Đoạn Từ Nối câu,đoạn Tác dụng nối kết nội dung
 1 Nhưng Câu 3 với câu 2 Nối 2 câu lại với nhau
 2 Vì thế Câu 4 với câu 3 Nối 2 câu , đoạn lại với nhau
 Đoạn 2 với đoạn 1
 3 Nhưng Câu 6 với câu 5, đoạn 3 với Nối 2 câu , đoạn lại với nhau
 đoan 2 Nối 2 câu lại với nhau
 Rồi Câu 7 với câu 6
 4 Đến Câu 8 với câu 7, đoạn 4 với Nối 2 câu , đoạn lại với nhau
 đoạn 3
 5 Đến Câu 11 với câu 9, 10 Nối 3 câu lại với nhau
 Sang đến Câu 12 với câu 9, 10,11 Nối 4câu lại với nhau
 6 Nhưng Câu 13 với câu 12, đoạn 6 với Nối 2 câu , đoạn lại với nhau
 đoạn 5
 Mãi đến Câu 14 với câu 13 Nối 2 câu lại với nhau
 7 Đến khi Câu 15 với câu 14, đoạn 7 với Nối 2 câu , đoạn lại với nhau
 đoạn 6
 Rồi Câu 16 với câu 15 Nối 2 câu lại với nhau LUYỆN TỪ VÀ CÂU
 Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối
Bài tập 2: Mẩu chuyện vui dưới đây có một chỗ dùng sai 
từ để nối, em hãy chữa lại cho đúng:
 - Bố ơi, bố có thể viết trong bóng tối được không?
 - Bố viết được.
 - Nhưng bố hãy tắt đèn đi và kí vào sổ liên lạc cho con.
 - ? ! 
 MINH CHÂU sưu tầm LUYỆN TỪ VÀ CÂU
 Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối
 Từ nối dùng sai Cách chữa
- Bố ơi, bố có thể viết trong Thay từ nhưng bằng vậy, vậy 
bóng tối được không? thì, thế thì, nếu thế thì, nếu vậy thì.
- Bố viết được. Câu văn sẽ là:
- Nhưng bố hãy tắt đèn đi và - Vậy (vậy thì, nếu vậy thì, thế thì, 
kí vào sổ liên lạc cho con. nếu thế thì) bố hãy tắt đèn đi và kí 
- ? ! vào sổ liên lạc cho con. VẬN DỤNG Để thể hiện rõ mối quan hệ về nội dung giữa 
các câu trong bài, ta có thể liên kết các câu ấy 
bằng quan hệ từ hoặc một số từ có tác dụng kết 
nối như: nhưng, tuy nhiên, thậm chí, cuối 
cùng, ngoài ra, mặt khác, trái lại, đồng thời,