Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Tuần 10: Đại từ xưng hô - Năm học 2021-2022 - Đặng Thị Thu Hà

 Thứ tư, ngày 18 tháng 11 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Khởi động
1. ®¹i tõ lµ gì? 
2. ĐÆt c©u trong ®ã cã ®¹i tõ.
 hongthanh0874.violet.vn Thứ tư, ngày 18 tháng 11 năm 2021
 Luyện từ và câu
 ĐẠIĐẠI TỪTỪ XƯNGXƯNG HÔHÔ
I - Nhận xét
 Bài 1 :Trong sè c¸c tõ x­ng h« ®­îc in ®Ëm d­íi ®©y, những tõ 
 nµo chØ ng­êi nãi? Những tõ nµo chØ ng­êi nghe? Tõ nµo chØ 
 ng­êi hay vËt ®­îc nh¾c tíi?
 Ngµy x­a cã c« H¬ Bia ®Ñp nh­ng rÊt l­êi, l¹i kh«ng biÕt yªu quý 
c¬m g¹o. Mét h«m, H¬ Bia ¨n c¬m ®Ó c¬m ®æ v·i lung tung. ThÊy vËy, 
c¬m hái:
 - ChÞ ®Ñp lµ nhê c¬m g¹o, sao chÞ khinh rÎ chóng t«i thÕ?
 H¬ Bia giËn d÷:
 - Ta ®Ñp lµ do c«ng cha c«ng mÑ, chø ®©u nhê c¸c ng­¬i.
 Nghe nãi vËy, thãc g¹o tøc l¾m. §ªm khuya, chóng rñ nhau bá c¶ 
 hongthanh0874.violet.vn
vµo rõng. Thứ tư, ngày 18 tháng 11 năm 2021
 Luyện từ và câu
 ĐẠIĐẠI TỪTỪ XƯNGXƯNG HÔHÔ
 Ngµy x­a cã c« H¬ Bia ®Ñp nh­ng rÊt l­êi, l¹i kh«ng biÕt yªu quý 
c¬m g¹o. Mét h«m, H¬ Bia ¨n c¬m ®Ó c¬m ®æ v·i lung tung. ThÊy vËy, 
c¬m hái:
 - ChÞ ®Ñp lµ nhê c¬m g¹o, sao chÞ khinh rÎ chóng t«i thÕ?
 H¬ Bia giËn d÷:
 - Ta ®Ñp lµ do c«ng cha c«ng mÑ, chø ®©u nhê c¸c ng­¬i.
 Nghe nãi vËy, thãc g¹o tøc l¾m. §ªm khuya, chóng rñ nhau bá c¶ 
vµo rõng.
 Trong c¸c tõ in ®Ëm : 
 - Những tõ chØ ng­êi nãi: chúng tôi ; ta
 - Những tõ chØ ng­êi nghe:
 chÞ ; các ngươi
 hongthanh0874.violet.vn
 - Tõ chØ ng­êi hay vËt ®­îc nh¾c tíi: chúng Thứ tư, ngày 18 tháng 11 năm 2021
 Luyện từ và câu
 ĐẠIĐẠI TỪTỪ XƯNGXƯNG HÔHÔ
 Ngµy x­a cã c« H¬ Bia ®Ñp nh­ng rÊt l­êi, l¹i kh«ng biÕt yªu quý 
c¬m g¹o. Mét h«m, H¬ Bia ¨n c¬m ®Ó c¬m ®æ v·i lung tung. ThÊy vËy, 
c¬m hái:
 - ChÞ ®Ñp lµ nhê c¬m g¹o, sao chÞ khinh rÎ chóng t«i thÕ?
 H¬ Bia giËn d÷:
 - Ta ®Ñp lµ do c«ng cha c«ng mÑ, chø ®©u nhê c¸c ng­¬i.
 Nghe nãi vËy, Thãc g¹o tøc l¾m. §ªm khuya, chóng rñ nhau bá c¶ 
vµo rõng.
 Đ¹i tõ x­ng h« lµ tõ ®­îc ng­êi nãi dïng ®Ó tù chØ 
mình hay chØ ng­êi kh¸c hongthanh0874.violet.vnkhi giao tiÕp. Thứ tư, ngày 10 tháng 11 năm 2021
 Luyện từ và câu
 ĐẠIĐẠI TỪTỪ XƯNGXƯNG HÔHÔ
 I - Nhận xét
 Ngµy x­a cã c« H¬ Bia ®Ñp nh­ng rÊt l­êi, l¹i kh«ng biÕt yªu quý 
 c¬m g¹o. Mét h«m, H¬ Bia ¨n c¬m ®Ó c¬m ®æ v·i lung tung. ThÊy vËy, 
 c¬m hái:
 - ChÞ ®Ñp lµ nhê c¬m g¹o, sao chÞ khinh rÎ chóng t«i thÕ?
 H¬ Bia giËn d÷:
 - Ta ®Ñp lµ do c«ng cha c«ng mÑ, chø ®©u nhê c¸c ng­¬i.
 Nghe nãi vËy, Thãc g¹o tøc l¾m. §ªm khuya, chóng rñ nhau bá c¶ 
 vµo rõng.
 Bài 2 : Theo em cách xưng hô của mỗi người trong đoạn văn trên 
thể hiện thái độ của người nói như thế nào ?
 hongthanh0874.violet.vn Bài 2 : Theo em cách xưng hô của mỗi người trong đoạn văn trên 
thể hiện thái độ của người nói như thế nào ?
 ChÞ ®Ñp lµ nhê c¬m g¹o , sao chÞ 
 khinh rÎ chóng t«i thÕ?
 Thái độ tôn trọng, lịch sự. CƠM
 HƠ BIA
 Ta ®Ñp l￿ do c«ng cha c«ng mÑ , chø 
 ®©u nhê c¸c ng­¬i.
 Thái độ kiêu căng, coi thường 
 người khác.
 hongthanh0874.violet.vn Bài 3 : T×m nh÷ng tõ em vÉn dïng ®Ó x­ng h« trong những 
tr­êng hîp sau ®©y:
 Gäi X­ng
Víi thÇy c« thÇy, c« em, con
Víi bè mÑ bè, mÑ, ba, m¸ con
Víi anh chÞ anh, chÞ em
Víi em em anh, chÞ
Víi b¹n bÌ cËu, b¹n, Êy t«i, tí, mình
 - Trong giao tiếp, người Việt Nam dùng nhiều danh từ chỉ người 
làm đại từ xưng hô để thể hiệnhongthanh0874.violet.vn rõ thứ bậc, tuổi tác, giới tính. II - Ghi nhớ
1. §¹i tõ x­ng h« lµ tõ ®­îc ng­êi nãi dïng ®Ó tù chØ m×nh hay chØ 
 ng­êi kh¸c khi giao tiÕp: t«i, chóng t«i; mµy, chóng mµy;
 nã, chóng nã, 
2. Bªn c¹nh c¸c tõ nãi trªn, ng­êi ViÖt Nam cßn dïng nhiÒu danh 
 tõ chØ ng­êi lµm ®¹i tõ x­ng h« ®Ó thÓ hiÖn râ thø bËc, tuæi t¸c, 
 giíi tÝnh: «ng, bµ, anh, chÞ, em, ch¸u, thÇy, b¹n, 
3. Khi x­ng h«, cÇn chó ý chän tõ cho lÞch sù, thÓ hiÖn ®óng mèi 
 quan hÖ gi÷a m×nh víi ng­êi nghe vµ ng­êi ®­îc nh¾c tíi.
 * Lưu ý : Đại từ xưng hô gồm:
 - Đại từ chỉ ngôi thứ nhất (chỉ người nói):tôi, chúng tôi , ta, tớ, 
 - Đại từ chỉ ngôi thứ hai (chỉ người nghe):cậu, bạn, mày, chúng mày, 
 - Đại từ chỉ ngôi thứ ba (chỉ người,hongthanh0874.violet.vn vật được nhắc tới): nó, chúng, hắn, III – Luyện tập
Bài 1: (VBT-74) Đọc đoạn văn sau:
a) Gạch dưới các đại từ xưng hô có trong đoạn văn: 
 Trêi mïa thu m¸t mÎ. Trªn bê s«ng, mét con rïa ®ang cè søc tËp ch¹y. Mét 
con thá thÊy thÕ liÒn mØa mai:
 - §· gäi lµ chËm nh­ rïa mµ còng ®ßi tËp ch¹y µ!
Rïa ®¸p: 
 - Anh ®õng giÔu t«i! Anh víi t«i thö ch¹y thi coi ai h¬n!
Thá ng¹c nhiªn:
 - Rïa mµ d¸m ch¹y thi víi thá sao? Ta chÊp chó em mét nöa ®­êng ®ã.
b) Nêu nhận xét về thái độ, tình cảm của nhân vật khi dùng mỗi từ xưng 
hô nói trên: Thá x­ng lµ ta , gäi rïa lµ c hú. em , th¸i ®é k iêu ngạo,. coi thường. rùa
 Rïa x­ng lµ t ôi , gäi thá lµ anh.. , th¸i ®é tôn trọng, lịch sự
 hongthanh0874.violet.vn Bµi 2. Chän c¸c ®¹i tõ x­ng h« t«i, nã, chóng ta thÝch hîp víi mçi chỗ 
trèng trong ®o¹n v¨n sau :
Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn:
 .. và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu 
Hú gọi: “Kìa cái cột chống trời. ” ngước nhìn lên. Trước 
mắt là những ống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây 
xanh. ... tựa như một cái cầu xe lửa đồ sộ không phải bắc 
ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao.
 Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói:
- .. cũng từng bay qua cái trụ đó. .. cao hơn tất cả những 
ống khói, những cột buồm, cột điện mà thường gặp. 
Đó là trụ điện cao thế mới được xây dựng.
 Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai 
nấy cười to vì thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt.
 hongthanh0874.violet.vn Bµi 2. Chän c¸c ®¹i tõ x­ng h« t«i, nã, chóng ta thÝch hîp víi mçi chỗ 
trèng trong ®o¹n v¨n sau :
Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn:
 T«i 1 và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu 
Hú gọi: “Kìa cái cột chống trời. ” T«i 2 ngước nhìn lên. Trước 
mắt là những ống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây 
xanh. Nã 3 tựa như một cái cầu xe lửa đồ sộ không phải bắc 
ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao.
 Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói:
- T«i 4 cũng từng bay qua cái trụ đó. Nã 5 cao hơn tất cả những 
ống khói, những cột buồm, cột điện mà chóng 6 ta thường gặp. 
Đó là trụ điện cao thế mới được xây dựng.
 Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai 
nấy cười to vì thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt.
 hongthanh0874.violet.vn GHI NHí
1. §¹i tõ x­ng h« lµ tõ ®­îc ng­êi nãi dïng ®Ó tù chØ m×nh hay chØ 
 ng­êi kh¸c khi giao tiÕp: t«i, chóng t«i; mµy, chóng mµy;
 nã, chóng nã, 
2. Bªn c¹nh c¸c tõ nãi trªn, ng­êi ViÖt Nam cßn dïng nhiÒu danh 
 tõ chØ ng­êi lµm ®¹i tõ x­ng h« ®Ó thÓ hiÖn râ thø bËc, tuæi t¸c, 
 giíi tÝnh: «ng, bµ, anh, chÞ, em, ch¸u, thÇy, b¹n, 
3. Khi x­ng h«, cÇn chó ý chän tõ cho lÞch sù, thÓ hiÖn ®óng mèi 
 quan hÖ gi÷a m×nh víi ng­êi nghe vµ ng­êi ®­îc nh¾c tíi.
 hongthanh0874.violet.vn hongthanh0874.violet.vn