Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Tiết 21: Đại từ xưng hô - Ngô Thị Hồng Thanh

KÍNH CHÀO QUí THẦY Cễ 
ĐẾN THĂM LỚP 5b 
PHÂN MễN: LUYỆN TỪ VÀ CÂU 
Giáo viên : Ngô Thị Hồng Thanh 
Trường tiểu học đ ồng nguyên ii 
hongthanh0874.violet.vn 
 LTVC 5 
Thứ năm ngày 4 tháng 11 năm 2010 
 Luyện từ và câu 
1. đ ại từ là g ỡ ? 
2 . Đ ặt câu trong đó có đại từ . 
Kiểm tra bài cũ 
hongthanh0874.violet.vn 
 LTVC 5 
Thứ năm ngày 4 thỏng 11 năm 2010 
 Luyện từ và câu 
Đại từ xưng hô 
 I - Nhận xột 
Bài 1 : Trong số các từ xưng hô đư ợc in đ ậm dưới đây, những từ nào chỉ người nói ? Nh ữ ng từ nào chỉ người nghe ? Từ nào chỉ người hay vật đư ợc nhắc tới ? 
 Ngày xưa có cô Hơ Bia đ ẹp nhưng rất lười , lại không biết yêu quý cơm gạo. Một hôm , Hơ Bia ăn cơm để cơm đổ vãi lung tung . Thấy vậy , cơm hỏi : 
 - Chị đ ẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ? 
 Hơ Bia giận dữ: 
 - Ta đ ẹp là do công cha công mẹ , chứ đâu nhờ các ngươi . 
 Nghe nói vậy , thóc gạo tức lắm. Đêm khuya , chúng rủ nhau bỏ cả vào rừng . 
hongthanh0874.violet.vn 
 LTVC 5 
Thứ năm ngày 4 tháng 11 năm 2010 
 Luyện từ và câu 
Đại từ xưng hô 
 Ngày xưa có cô Hơ Bia đ ẹp nhưng rất lười , lại không biết yêu quý cơm gạo. Một hôm , Hơ Bia ăn cơm để cơm đổ vãi lung tung . Thấy vậy , cơm hỏi : 
 - Chị đ ẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ? 
 Hơ Bia giận dữ: 
 - Ta đ ẹp là do công cha công mẹ , chứ đâu nhờ các ngươi . 
 Nghe nói vậy , thóc gạo tức lắm. Đêm khuya , chúng rủ nhau bỏ cả vào rừng . 
- Từ chỉ người hay vật đư ợc nhắc tới : 
- Nh ữ ng từ chỉ người nghe : 
- Nh ữ ng từ chỉ người nói : 
chỳng tụi ; ta 
chị ; cỏc ngươi 
chỳng 
 Trong các từ in đ ậm : 
hongthanh0874.violet.vn 
 LTVC 5 
Thứ năm ngày 4 tháng 11 năm 2010 
 Luyện từ và câu 
Đại từ xưng hô 
 Ngày xưa có cô Hơ Bia đ ẹp nhưng rất lười , lại không biết yêu quý cơm gạo. Một hôm , Hơ Bia ăn cơm để cơm đổ vãi lung tung . Thấy vậy , cơm hỏi : 
 - Chị đ ẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ? 
 Hơ Bia giận dữ: 
 - Ta đ ẹp là do công cha công mẹ , chứ đâu nhờ các ngươi . 
 Nghe nói vậy , Thóc gạo tức lắm. Đêm khuya , chúng rủ nhau bỏ cả vào rừng . 
 Đ ại từ xưng hô là từ đư ợc người nói dùng để tự chỉ 
mỡnh hay chỉ người khác khi giao tiếp . 
hongthanh0874.violet.vn 
 LTVC 5 
Thứ năm ngày 4 tháng 11 năm 2010 
 Luyện từ và câu 
Đại từ xưng hô 
 Ngày xưa có cô Hơ Bia đ ẹp nhưng rất lười , lại không biết yêu quý cơm gạo. Một hôm , Hơ Bia ăn cơm để cơm đổ vãi lung tung . Thấy vậy , cơm hỏi : 
 - Chị đ ẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ? 
 Hơ Bia giận dữ: 
 - Ta đ ẹp là do công cha công mẹ , chứ đâu nhờ các ngươi . 
 Nghe nói vậy , Thóc gạo tức lắm. Đêm khuya , chúng rủ nhau bỏ cả vào rừng . 
 Bài 2 : Theo em cỏch xưng hụ của mỗi người trong đoạn văn trờn thể hiện thỏi độ của người núi như thế nào ? 
 I - Nhận xột 
hongthanh0874.violet.vn 
CƠM 
Chị đ ẹp là nhờ cơm gạo , sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ? 
Ta đ ẹp là do công cha công mẹ , chứ đâu nhờ các ngươi . 
 Thỏi độ tụn trọng , lịch sự . 
 Thỏi độ kiờu căng , coi thường người khỏc . 
HƠ BIA 
 Bài 2 : Theo em cỏch xưng hụ của mỗi người trong đoạn văn trờn thể hiện thỏi độ của người núi như thế nào ? 
hongthanh0874.violet.vn 
 LTVC 5 
Thứ năm ngày 4 tháng 11 năm 2010 
 Luyện từ và câu 
Đại từ xưng hô 
 Bài 3 : Tìm những từ em vẫn dùng để xưng hô trong nh ữ ng trường hợp sau đây: 
Với bố mẹ 
Với anh chị 
Với em 
Với bạn bè 
Với thầy cô 
Gọi 
thầy , cô 
bố , mẹ , ba , má 
anh , chị 
em 
cậu , bạn, ấy 
Xưng 
em , con 
con 
em 
anh , chị 
tôi , tớ , mỡnh 
 - Trong giao tiếp , người Việt Nam dựng nhiều danh từ chỉ người 
làm đại từ xưng hụ để thể hiện rừ thứ bậc , tuổi tỏc , giới tớnh . 
hongthanh0874.violet.vn 
 LTVC 5 
Thứ năm ngày 4 tháng 11 năm 2010 
 Luyện từ và câu 
Đại từ xưng hô 
Đại từ xưng hô là từ đư ợc người nói dùng để tự chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp : 
2. Bên cạnh các từ nói trên , người Việt Nam còn dùng nhiều danh từ chỉ người làm đại từ xưng hô để thể hiện rõ thứ bậc , tuổi tác , giới tính : 
3. Khi xưng hô, cần chú ý chọn từ cho lịch sự , thể hiện đ úng mối quan hệ giữa mình với người nghe và người đư ợc nhắc tới . 
 II - Ghi nhớ 
tôi , chúng tôi ; 
mày , chúng mày ; 
nó , chúng nó , 
ô ng , bà, anh , chị , em , 
 cháu , thầy , bạn, 
- Đại từ chỉ ngụi thứ nhất ( chỉ người núi ) : 
tụi , chỳng tụi , ta , t ớ , 
cậu , b ạ n , mày , ch ỳ ng mày , 
nú , chỳng , hắn , 
* Lưu ý : Đại từ xưng hụ gồm : 
- Đại từ chỉ ngụi thứ hai ( chỉ người nghe ) : 
- Đại từ chỉ ngụi thứ ba ( chỉ người , vật được nhắc tới ) : 
hongthanh0874.violet.vn 
 III – Luyện tập 
a) Gạch dưới cỏc đại từ xưng hụ cú trong đoạn văn : 
 Trời mùa thu mát mẻ . Trên bờ sông , một con rùa đ ang cố sức tập chạy. Một con thỏ thấy thế liền mỉa mai : 
 - Đã gọi là chậm nh ư rùa mà cũng đ òi tập chạy à! 
Rùa đáp: 
 - Anh đ ừng giễu tôi ! Anh với tôi thử chạy thi coi ai hơn ! 
Thỏ ngạc nhiên : 
 - Rùa mà dám chạy thi với thỏ sao ? Ta chấp chú em một nửa đư ờng đó. 
b) N ờu nhận xột về thỏi độ , tỡnh cảm của nhõn vật khi dựng mỗi từ xưng hụ núi trờn : Thỏ xưng là , gọi rùa là . , thái độ . . 
 Rùa xưng là , gọi thỏ là .. , thái độ 
Bài 1: (VBT-74) Đọc đoạn văn sau : 
ta 
t ụi 
c hỳ em 
anh 
k iờu ngạo , coi thường rựa 
t ụn trọng , lịch sự 
hongthanh0874.violet.vn 
B ồ Chao hốt hoảng kể với cỏc bạn : 
 .. v à Tu Hỳ đang bay dọc một con sụng lớn , ch ợt Tu Hỳ gọi : “ K ỡa cỏi cột chống trời . ” ng ước nhỡn lờn . Tr ước mắt là những ống thộp dọc ngang nối nhau chạy vỳt tận mõy xanh . ... t ựa như một cỏi cầu xe lửa đồ sộ khụng phải bắc ngang sụng , mà dựng đứng trờn trời cao . 
	 Th ấy vậy , Bồ Cỏc mới à lờn một tiếng rồi thong thả núi : 
- .. c ũng từng bay qua cỏi trụ đú . .. cao h ơn tất cả những ống khúi , những cột buồm , cột điện mà th ường gặp . Đú là trụ điện cao thế mới được xõy dựng . 
	 M ọi người hiểu rừ sự thực , sung sướng thở phào . Ai nấy cười to vỡ thấy Bồ Chao đó quỏ sợ sệt . 
Bài 2. Chọn các đại từ xưng hô tôi , nó , chúng ta thích hợp với mỗi chỗ trống trong đoạn v ăn sau : 
hongthanh0874.violet.vn 
B ồ Chao hốt hoảng kể với cỏc bạn : 
 v à Tu Hỳ đang bay dọc một con sụng lớn , ch ợt Tu Hỳ gọi : “ K ỡa cỏi cột chống trời . ” ng ước nhỡn lờn . Tr ước mắt là những ống thộp dọc ngang nối nhau chạy vỳt tận mõy xanh . t ựa như một cỏi cầu xe lửa đồ sộ khụng phải bắc ngang sụng , mà dựng đứng trờn trời cao . 
	 Th ấy vậy , Bồ Cỏc mới à lờn một tiếng rồi thong thả núi : 
- c ũng từng bay qua cỏi trụ đú . cao h ơn tất cả những ống khúi , những cột buồm , cột điện mà th ường gặp . Đú là trụ điện cao thế mới được xõy dựng . 
	 M ọi người hiểu rừ sự thực , sung sướng thở phào . Ai nấy cười to vỡ thấy Bồ Chao đó quỏ sợ sệt . 
Bài 2. Chọn các đại từ xưng hô tôi , nó , chúng ta thích hợp với mỗi chỗ trống trong đoạn v ăn sau : 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
Tôi 
Tôi 
Nó 
Tôi 
Nó 
chúng ta 
hongthanh0874.violet.vn 
 LTVC 5 
Thứ năm ngày 4 tháng 11 năm 2010 
 Luyện từ và câu 
Đại từ xưng hô 
Đại từ xưng hô là từ đư ợc người nói dùng để tự chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp : 
2. Bên cạnh các từ nói trên , người Việt Nam còn dùng nhiều danh từ chỉ người làm đại từ xưng hô để thể hiện rõ thứ bậc , tuổi tác , giới tính : 
3. Khi xưng hô, cần chú ý chọn từ cho lịch sự , thể hiện đ úng mối quan hệ giữa mình với người nghe và người đư ợc nhắc tới . 
tôi , chúng tôi ; 
mày , chúng mày ; 
nó , chúng nó , 
ô ng , bà, anh , chị , em , 
 cháu , thầy , bạn, 
GHI NHớ 
hongthanh0874.violet.vn 
Dạy 
tốt 
Học 
Tốt 
Cảm ơn các thầy, cô giáo 
Chúc các em chăm ngoan, học giỏi ! 
hongthanh0874.violet.vn