Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Tuần 34: Ôn tập về dấu câu. Dấu gạch ngang - Năm học 2021-2022 - Đặng Thị Thu Hà

 Thứ .. ngày tháng .. năm 2022
 LUYỆN TỪ VÀ CÂU
ÔN TẬP VỀ DẤU CÂU
 (dấu gạch ngang) KHỞI ĐỘNG
Nêu tác dụng của dấu gạch ngang? Tác dụng của dấu gạch ngang:
 - Đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của nhân 
vật trong đối thoại.
 - Đánh dấu phần chú thích trong câu.
 - Đánh dấu các ý trong một đoạn liệt kê. Bài 1: Dựa vào kiến thức lớp 4 và các ví dụ dưới đây, hãy
lập bảng tổng kết về tác dụng của dấu gạch ngang:
 a) Chú hề vội tiếp lời:
 - Tất nhiên rồi. Khi một con hươu mất sừng, cái sừng mới sẽ mọc 
lên. Sau khi đêm thay thế cho ngày, ngày lại thế chỗ của đêm. 
 - Mặt trăng cũng như vậy, mọi thứ đều như vậy... - Giọng công 
chúa nhỏ dần, nhỏ dần. Nàng đã ngủ.
 Chú hề đắp chăn cho công chúa rồi rón rén ra khỏi phòng. 
 b) Đứng ở đây, nhìn ra xa, phong cảnh thật là đẹp. Bên phải là đỉnh 
Ba Vì vòi vọi, nơi Mị Nương - con gái vua Hùng Vương thứ 18 - 
theo Sơn Tinh về trấn giữ núi cao.
 c) Thiếu nhi tham gia công tác xã hội : 
- Tham gia tuyên truyền, cổ động cho các phong trào.
- Tham gia Tết trồng cây, làm vệ sinh trường lớp, xóm làng.
- Chăm sóc gia đình thương binh, liệt sĩ; giúp đỡ người già neo đơn, 
người có hoàn cảnh khó khăn. BẢNG TỔNG KẾT
 Tác dụng của dấu VÝ dô
 gạch ngang
a) Đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói 
 ......................
của nhân vật trong đối thoại.
b) Đánh dấu phần chú thích 
 ......................
trong câu.
c) Đánh dấu các ý trong một 
 .......................
đoạn liệt kê. BẢNG TỔNG KẾT
Tác dụng của dấu VÝ dô
 gạch ngang
a) Đánh dấu chỗ bắt - Tất nhiên rồi.
đầu lời nói của nhân - Mặt trăng cũng như vậy, mọi thứ đều như 
vật trong đối thoại. vậy 
 - Giọng công chúa nhỏ dần, nhỏ dần.
b) Đánh dấu phần Bên phải là đỉnh Ba Vì vòi vọi, nơi Mị 
chú thích trong câu. Nương 
 - con gái vua Hùng Vương thứ 18 - theo Sơn 
 Tinh về trấn giữ núi cao.
 Thiếu nhi tham gia công tác xã hội:
c) Đánh dấu các ý - Tham gia tuyên truyền, cổ động cho các 
trong một đoạn liệt phong trào.
kê. - Tham gia Tết trồng cây, làm vệ sinh trường 
 lớp, xóm làng.
 - Chăm sóc gia đình thương binh, liệt sĩ; giúp 
 đỡ người già neo đơn, người có hoàn cảnh 
 khó khăn. BẢNG TỔNG KẾT
 Tác dụng của dấu VÝ dô
 gạch ngang
a) Đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói 
 ......................a, b
của nhân vật trong đối thoại.
b) Đánh dấu phần chú thích 
 ............a, ..........b
trong câu.
c) Đánh dấu các ý trong một 
 .......................c
đoạn liệt kê. Bài 2: Tìm dấu gạch ngang trong mẩu chuyện dưới đây và
 nêu tác dụng của nó trong mỗi trường hợp:
 CÁI BẾP LÒ
 Sáng tháng chạp. Trời rét căm căm. Hai bên đường đi, cánh đồng phủ kín tuyết 
 trắng. Tôi đi ngược gió, mũ sụp xuống mắt, cổ áo da che kín mũi. Chợt tôi thấy bên 
 đường, trước mặt tôi, một em bé trai quãng mười tuổi. Em đi đầu trần, mặt mũi đỏ 
 ửng lên vì rét. Hai tay thủ trong túi, em đi rất nhanh.
 1 - Chào bác 2- Em bé nói với tôi. 
 3 - Cháu đi đâu vậy ? -4 Tôi hỏi em.
 5 - Thưa bác, cháu đi học.
 6 - Sáng nay rét lắm. Thế mà cháu vẫn đi à ?
 7 - Thưa bác, vâng. Rét lắm, mà nhà cháu lại không đốt lò sưởi. Chúng cháu rét 
 cóng cả người.
 8 - Nhà cháu không có than ủ ư ?
 9 - Thưa bác, than đắt lắm.
 10 - Cháu thích đi học lắm phải không ? Cháu yêu trường chứ ? Cháu yêu thầy chứ?
 Đôi mắt xanh đẹp đẽ của em bé sáng long lanh khi em đáp lời tôi:
 11 - Thưa bác, vâng Cháu yêu thầy giáo lắm...Thầy có cả một cái bếp lò Tác dụng của dấu gạch ngang:
- Đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của 
nhân vật trong đối thoại: 1, 3, 4, 5, 6, 7, 
8, 9, 10, 11
- Đánh dấu phần chú thích trong câu: 
2, 4 Bài 2: Tìm dấu gạch ngang trong mẩu chuyện dưới đây và
 nêu tác dụng của nó trong mỗi trường hợp:
 CÁI BẾP LÒ
 Sáng tháng chạp. Trời rét căm căm. Hai bên đường đi, cánh đồng phủ kín tuyết 
 trắng. Tôi đi ngược gió, mũ sụp xuống mắt, cổ áo da che kín mũi. Chợt tôi thấy bên 
 đường, trước mặt tôi, một em bé trai quãng mười tuổi. Em đi đầu trần, mặt mũi đỏ 
 ửng lên vì rét. Hai tay thủ trong túi, em đi rất nhanh.
 2
 1 - Chào bác - Em bé nói với tôi. 
 44
 3 - Cháu đi đâu vậy ? - Tôi hỏi em.
 5 - Thưa bác, cháu đi học.
 6 - Sáng nay rét lắm. Thế mà cháu vẫn đi à ?
 7 - Thưa bác, vâng. Rét lắm, mà nhà cháu lại không đốt lò sưởi. Chúng cháu rét 
 cóng cả người.
 8 - Nhà cháu không có than ủ ư ?
 9 - Thưa bác, than đắt lắm.
 10 - Cháu thích đi học lắm phải không ? Cháu yêu trường chứ ? Cháu yêu thầy chứ?
 Đôi mắt xanh đẹp đẽ của em bé sáng long lanh khi em đáp lời tôi:
 11 - Thưa bác, vâng Cháu yêu thầy giáo lắm...Thầy có cả một cái bếp lò 
Nêu Dấu tác gạch dụng ngang của dấutrong phẩy câu trong sau có câu tác sau: dụng gì?
Ngày Bác chưa nông tắt dân hẳn, đáp: trăng đã lên rồi.
 - Trí khôn tôi để ở nhà.
 A. Đánh dấu lời nói nhân vật 
 B. Đánh dấu lời chú thích
 C. Đánh dấu các bộ phận liệt kê 
 Dấu gạch ngang trong câu sau có tác dụng gì?
Nêu tác dụng của dấu phẩy trong câu sau:
 Lớp trưởng phân công:
Ngày chưa tắt hẳn, trăng đã lên rồi.
 - Tổ 1 và tổ 2 lau cửa kính.
 - Tổ 3 và tổ 4 quét lớp và kê lại bàn ghế.
 A. Đánh dấu lời nói nhân vật
 B. Đánh dấu lời chú thích
 C. Đánh dấu các bộ phận liệt kê 
 Dấu gạch ngang thứ 2 trong câu có tác dụng gì?
-Véi vÒ, t«i ®Ó nã ë ngoµi ruéng. - Anh chång lín tiÕng ®¸p.
 A. Đánh dấu lời nói nhân vật
 B. Đánh dấu lời chú thích
 C. Đánh dấu các bộ phận liệt kê