Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Tuần 17: Ôn tập về từ và cấu tạo của từ - Vũ Đức Tứ

NĂM HỌC 2020 - 2021LUYỆN TỪ VÀ CÂU- TUẦN 17- TIẾT 1Ôn tập về cấu tạo từNĂM HỌC 2020 - 2021TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐỨC XUÂN – LỚP 5A4Tác giả: Vũ Đức Tứ - ĐT 0333202986Trường Tiểu học Đức Xuân – TP Bắc KạnCâu hỏi 1: Chọn đáp án đúng cho câu sau:Trong Tiếng Việt có các kiểu cấu tạo từ như thế nào?A. Từ đơn, từ ghép.B. Từ đơn, từ láy.C. Từ đơn, từ phức. Ai nhanh, ai đúng !TRÒ CHƠI012345Hết giờKHỞI ĐỘNG. Ai nhanh, ai đúng !TRÒ CHƠI012345Hết giờCâu hỏi 2: Câu sau đúng hay sai? Từ phức là từ gồm hai hay nhiều tiếng ghép lại. Đáp án: Đúng KHỞI ĐỘNG. Ai nhanh, ai đúng !TRÒ CHƠI012345Hết giờCâu hỏi 3: Điền từ còn thiếu vào các chỗ chấm.Từ phức gồm những từ loại là và . . .......từ ghéptừ láyKHỞI ĐỘNG.Thứ ba, ngày 29 tháng 12 năm 2020Luyện từ và câu Ôn tập về cấu tạo từBài tập 1: Lập bảng phân loại các từ trong khổ thơ sau đây theo cấu tạo của chúng. Biết rằng các từ đã được phân cách với nhau bằng dấu gạch chéo.	 Hai / cha con / bước / đi / trên / cát /	 Ánh / mặt trời / rực rỡ / biển / xanh /	 Bóng / cha / dài / lênh khênh /	 Bóng / con / tròn / chắc nịch /.HOÀNG TRUNG THÔNGTừ ở trong khổ thơTỪ ĐƠNTỪ PHỨCTừ ghépTừ láyTừHai, bước, đi, trên, cát, Ánh, biển, xanh, Bóng, cha, dài, Bóng, con, tròn cha con, mặt trời, rực rỡ, chắc nịch lênh khênh Tìm thêm ví dụ minh họa cho các kiểu cấu tạo từ trong bảng phân loại em vừa lập (mỗi kiểu thêm 3 ví dụ).Từ ở trong khổ thơTỪ ĐƠNTỪ PHỨCTừ ghépTừ láyTừ tìm them bàn, bút, giấy, ăn, hát, muối, đường, xanh, đỏ, chú, cô, ...Bàn ghế, bánh đa, bút mực, vở viếtLúc lắc, mải miết,...Bài tập 2: Các từ trong mỗi nhóm dưới đây có quan hệ với nhau như thế nào?- Đó là những từ đồng nghĩa.- Đó là những từ đồng âm. Đó là một từ nhiều nghĩa.a) đánh cờ, đánh giặc, đánh trốngb) trong veo, trong vắt, trong xanhc) thi đậu, xôi đậu, chim đậu trên cành1. Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau.2. Có những từ đồng nghĩa hoàn toàn, có thể thay thế cho nhau trong lời nói. 3. Có những từ đồng nghĩa không hoàn toàn. Khi dùng những từ này, ta phải cân nhắc lựa chọn cho đúng. Những từ thế nào là từ đồng nghĩa?Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm nhưng khác hẳn về nghĩa.Thế nào là từ đồng âm? Từ nhiều nghĩa là từ như thế nào ? Từ nhiều nghĩa là từ có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển.a) đánh cờ, đánh giặc, đánh trốngb) trong veo, trong vắt, trong xanhc) thi đậu, xôi đậu, chim đậu trên cành- Đó là những từ đồng âm.- Đó là những từ nhiều nghĩa.- Đó là những từ đồng nghĩa.Bài tập 3: Tìm các từ đồng nghĩa với các từ in đậm trong bài văn dưới đây. Theo em, vì sao nhà văn chọn từ in đậm mà không chọn những từ đồng nghĩa với nó? Cây rơm đã cao và tròn nóc. Trên cọc trụ, người ta úp một chiếc nồi đất hoặc ống bơ để nước không theo cọc làm ướt từ ruột cây ướt ra. Cây rơm giống như một túp lều không cửa, nhưng với tuổi thơ có thể mở cửa ở bất cứ nơi nào. Lúc chơi trò chạy đuổi, những chú bé tinh ranh có thể chui vào đống rơm, lấy rơm che cho mình như đóng cánh cửa lại. Cây rơm như một cây nấm khổng lồ không chân. Cây rơm đứng từ mùa gặt này đến mùa gặt tiếp sau. Cây rơm dâng dần thịt mình cho lửa đỏ hồng căn bếp, cho bữa ăn rét mướt của trâu bò. Vậy mà nó vẫn nồng nàn hương vị và đầy đủ sự ấm áp của quê nhà. Mệt mỏi trong công việc ngày mùa, hay vì đùa chơi, bạn sẽ sung sướng biết bao khi tựa mình vào cây rơm. Và chắc chắn bạn sẽ ngủ thiếp ngay, vì sự êm đềm của rơm, vì hương đồng cỏ nội sẵn đợi vỗ về giấc ngủ của bạn.Cây rơmCây rơm Cây rơm đã cao và tròn nóc. Trên cọc trụ, người ta úp một chiếc nồi đất hoặc ống bơ để nước không theo cọc làm ướt từ ruột cây ướt ra. Cây rơm giống như một túp lều không cửa, nhưng với tuổi thơ có thể mở cửa ở bất cứ nơi nào. Lúc chơi trò chạy đuổi, những chú bé tinh ranh có thể chui vào đống rơm, lấy rơm che cho mình như đóng cánh cửa lại. Cây rơm như một cây nấm khổng lồ không chân. Cây rơm đứng từ mùa gặt này đến mùa gặt tiếp sau. Cây rơm dâng dần thịt mình cho lửa đỏ hồng căn bếp, cho bữa ăn rét mướt của trâu bò. Vậy mà nó vẫn nồng nàn hương vị và đầy đủ sự ấm áp của quê nhà. Mệt mỏi trong công việc ngày mùa, hay vì đùa chơi, bạn sẽ sung sướng biết bao khi tựa mình vào cây rơm. Và chắc chắn bạn sẽ ngủ thiếp ngay, vì sự êm đềm của rơm, vì hương đồng cỏ nội sẵn đợi vỗ về giấc ngủ của bạn.Bài tập 3: Từ đồng nghĩa với: - tinh ranh:- dâng:- êm đềm: tinh nghịch, tinh khôn, khôn ngoan, khôn lỏi, ranh mãnh, ranh ma, ma lanh, tặng, nộp, đưa, biếu, cho, hiến, êm dịu, êm ấm, êm ái, êm ả, a) Có mới nới Bài tập 4: Tìm từ trái nghĩa thích hợp với mỗi chỗ trống trong các thành ngữ, tục ngữ sau:cũ. . b) Xấu gỗ, nước sơn. .. tốtc) Mạnh dùng sức, dùng mưu. .... yếuVẽ sơ đồ tư duy với chủ đề “từ”Từ(chia theo cấu tạo)Từ đơnTừ phứcTừ láyTừ ghépTừ(chia theo nghĩa của từ)Từ đồng âmTừ nhiều nghĩaTừ trái nghĩaTừ đồng nghĩaLáy âmLáy vầnLáy tiếngTừ(chia theo từ loại)Tính từQuan hệ từĐộng từ Danh từĐại từCHÀO CÁC EM !