Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Tuần 16: Câu ghép - Năm học 2021-2022 - Lê Thị Hồng Hạnh

 CÂUCÂU GHÉPGHÉP Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021 
 Luyện từ và câu
Xác định thành phần của các câu sau:
a. Sáng nay, tổ em làm trực nhật.
 TN CN VN
b. Bầu trời mùa thu đẹp quá!
 CN VN Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021 
 Luyện từ và câu Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021 
 Luyện từ và câu 
 Câu ghép
 I- Nhận xét:
 Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
 Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phĩc lên 
ngồi trên lưng con chĩ to. Hễ con chĩ đi chậm, con khỉ cấu 
hai tai chĩ giật giật. Con chĩ chạy sải thì khỉ gị lưng như 
người phi ngựa. Chĩ chạy thong thả, khỉ buơng thõng hai tay, 
ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
 Đồn Giỏi Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021 
 Luyện từ và câu 
 Câu ghép
I. Nhận xét: 
 Câu hỏi:
 1. Đánh số thứ tự các câu trong đoạn văn trên rồi xác định
 chủ ngữ, vị ngữ trong từng câu.
 2. Xếp các câu trên vào nhĩm thích hợp:
 a) Câu đơn (Câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành). 
 b) Câu ghép (Câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng với 
 nhau tạo thành).
 3. Cĩ thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép 
 nĩi trên thành một câu đơn được khơng? Vì sao? Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021 
 Luyện từ và câu 
 Câu ghép
I. Nhận xét:
 1. Đánh số thứ tự các câu trong đoạn văn.
 1
 Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy 
 2
phóc lên ngồi trên lưng con chó to. Hễ con chó đi 
 3
chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật. Con chó chạy 
sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa. 4 Chó chạy 
thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga 
ngúc ngắc. Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Câu ghép
 *Xác định chủ ngữ - vị ngữ trong từng câu:
1. Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phĩc lên 
 ngồi trên lưng con chĩ to. CN VN
2. Hễ con chĩ đi chậm, con khỉ cấu hai tai chĩ giật giật.
 CN VN CN VN
 Vế 1 Vế 2
3. Con chĩ chạy sải thì khỉ gị lưng như người phi ngựa.
 CN VN CN VN
 Vế 1 Vế 2
4. Chĩ chạy thong thả, khỉ buơng thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc 
 CN VN CN VN ngắc.
 Vế 1 Vế 2 Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Câu ghép
I. Nhận xét:
2. Xếp các câu trên vào nhĩm thích hợp: 
 a) Câu đơn (Câu do một 
 cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo Câu số . 
 thành)
 b) Câu ghép (Câu do 
 Câu số . 
 nhiều cụm chủ ngữ - vị 
 ngữ bình đẳng với nhau 
 tạo thành) Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Câu ghép
I. Nhận xét:
2. Xếp các câu trên vào nhĩm thích hợp: 
 a) Câu đơn (Câu do một 
 cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo Câu số: 1
 thành)
 b) Câu ghép (Câu do 
 Câu số: 2, 3, 4
 nhiều cụm chủ ngữ - vị 
 ngữ bình đẳng với nhau 
 tạo thành) Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Câu ghép
I. Nhận xét:
2. Xếp các câu trên vào nhĩm thích hợp: 
 a) Câu đơn (Câu do một cụm 
 chủ ngữ - vị ngữ tạo thành) Câu số: 1
 b) Câu ghép (Câu do nhiều 
 cụm chủ ngữ - vị ngữ bình Câu số: 2, 3, 4
 đẳng với nhau tạo thành)
3. Cĩ thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu 
ghép nĩi trên thành một câu đơn được khơng? Vì sao? Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Câu ghép
I. Nhận xét:
3. Cĩ thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các 
câu ghép nĩi trên thành một câu đơn được khơng? 
Vì sao?
 Khơng thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong 
các câu ghép nĩi trên thành một câu đơn được .Vì 
mỗi vế câu ghép thể hiện một ý cĩ quan hệ chặt chẽ 
với ý những vế câu khác. Tách mỗi vế câu thành 1 
câu đơn sẽ tạo nên một chuỗi câu rời rạc, khơng gắn 
kết với nhau về nghĩa. Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Câu ghép
 *Xác định chủ ngữ - vị ngữ trong từng câu:
2. Hễ con chĩ đi chậm, con khỉ cấu hai tai chĩ giật giật.
 CN VN CN VN
 Vế 1 Vế 2
3. Con chĩ chạy sải thì khỉ gị lưng như người phi ngựa.
 CN VN CN VN
 Vế 1 Vế 2
4. Chĩ chạy thong thả , khỉ buơng thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc 
 CN VN CN VN ngắc.
 Vế 1 Vế 2 Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Câu ghép
 II. Ghi nhớ 
 Câu ghép là câu do nhiều vế câu ghép lại.
 Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống 
một câu đơn (có đủ chủ ngữ, vị ngữ) và thể 
hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của 
những vế câu khác. Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Câu ghép
I- Nhận xét:
II- Ghi nhớ:
 Câu ghép là câu do nhiều vế câu ghép lại.
 Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống một 
câu đơn (có đủ chủ ngữ, vị ngữ) và thể hiện một ý 
có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu 
khác.
III- Luyện tập: Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Câu ghép
 III- Luyện tập:
 1. Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây. 
Xác định các vế câu trong từng câu ghép.
 Biển luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây trời. Trời xanh 
thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch. 
Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. Trời 
âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề. Trời ầm ầm dông gió, 
biển đục ngầu, giận dữ Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng 
thấy như thế. Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn 
màu muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng 
tạo nên.
 Theo VŨ TÚ NAM 1. a, Đọc các câu văn đã được đánh số thứ tự. Ghi dấu x 
 vào ơ trống trước những câu là câu ghép:
 1- Biển luơn thay đổi màu tùy vào sắc mây trời.
x 2- Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng 
 cao lên chắc nịch.
x 3- Trời rải mây trắng nhạt, biển màng dịu hơi sương.
x 4. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề. 
x 5- Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ. 
x 6- Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. 
 7- Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu 
 muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng. 
 b, Đánh dấu gạch chéo (/) để xác định các vế câu 
 trong từng câu ghép em vừa tìm được 1. a, Đọc các câu văn đã được đánh số thứ tự. Ghi dấu x 
 vào ơ trống trước những câu là câu ghép:
 1- Biển luơn thay đổi màu tùy vào sắc mây trời.
x 2- Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng 
 cao lên chắc nịch.
x 3- Trời rải mây trắng nhạt, biển màng dịu hơi sương.
x 4. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề. 
x 5- Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ. 
x 6- Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. 
 7- Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu 
 muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng. 
 b, Đánh dấu gạch chéo (/) để xác định các vế câu 
 trong từng câu ghép em vừa tìm được 2. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng 
 CN VN CN VN
 Vế 1 Vế 2
 cao lên, chắc nịch.
 3. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi 
 sương.CN VN CN VN
 Vế 1 Vế 2
 4. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề. 
 CN VN CN VN
 Vế 1 Vế 2
 5. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ. 
 CN VN CN VN
 Vế 1 Vế 2
 6.Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế . 
 CN VN CN VN
 Vế 1 Vế 2 Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Câu ghép
 III- Luyện tập:
 2. Cĩ thể tách các vế câu ghép vừa tìm được ở 
bài tập 1 thành các câu đơn được khơng? Vì sao?ù
* Khơng thể tách mỗi vế câu ghép vừa tìm được ở bài 
tập 1 thành một câu đơn được .Vì mỗi vế câu ghép thể 
hiện một ý cĩ quan hệ chặt chẽ với ý những vế câu 
khác. Thứ 5 ngày 30 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Câu ghép
 III- Luyện tập:
 3. Thêm một vế câu vào chỗ trống để tạo thành một 
câu ghép. 
 a) Mùa xuân đã về, 
 b) Mặt trời mọc, 
 c) Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, 
hiền lành, còn 
 d) Vì trời mưa to