Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Tuần 15: Ôn tập về từ, cấu tạo từ - Năm học 2021-2022 - Lê Thị Hồng Hạnh

 TRƯỜNG TIỂU HỌC XUÂN GIANG
 LUYỆN TỪ & CÂU
 Thứ 5 ngày 23 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
Câu hỏi 1: Chọn đáp án đúng cho câu sau:
Trong Tiếng Việt có các kiểu cấu tạo từ như thế nào?
A. Từ đơn, từ ghép.
B. Từ đơn, từ láy.
C. Từ đơn, từ phức. Thứ 5 ngày 23 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
Câu hỏi 2: Câu sau đúng hay sai?
 Từ phức là từ gồm hai hay nhiều tiếng có nghĩa 
ghép lại.
 Đáp án: Đúng Thứ 5 ngày 23 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
Câu hỏi 3: Điền từ còn thiếu vào các chỗ chấm.
Từ phức gồm những từ loại là . từ ghép và ....... từ láy . Thứ 5 ngày 23 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
ÔN TẬP VỀ TỪ VÀ CẤU TẠO TỪ Bài tập 1: Lập bảng phân loại các từ trong khổ thơ sau đây 
theo cấu tạo của chúng. Biết rằng các từ đã được phân cách 
với nhau bằng dấu gạch chéo.
 Hai / cha con / bước / đi / trên / cát /
 Ánh / mặt trời / rực rỡ / biển / xanh /
 Bóng / cha / dài / lênh khênh /
 Bóng / con / tròn / chắc nịch /.
 HOÀNG TRUNG THÔNG
 Tìm thêm ví dụ minh họa cho các kiểu cấu tạo từ trong 
bảng phân loại em vừa lập (mỗi kiểu thêm 3 ví dụ). Hai / cha con / bước / đi / trên / cát /
 Ánh / mặt trời / rực rỡ / biển / xanh /
 Bóng / cha / dài / lênh khênh /
 Bóng / con / tròn / chắc nịch /.
 TỪ PHỨC
 TỪ ĐƠN
 Từ ghép Từ láy
Từ trong Hai, bước, đi, trên, Cha con, rực rỡ, 
 khổ thơ cát, biển, xanh, bóng, mặt trời, lênh khênh
 cha, dài, bóng, con, chắc nịch
 tròn, ánh
 Từ Nhà, cây, hoa, lá, mặt trời, chó xinh xắn, đu 
 tìm thêm chim, mèo, gà, vịt sói, ngôi sao đủ, chuồn 
 chuồn Bài tâp̣ 2: Các từ trong mỗi nhóm dưới đây có quan hệ 
với nhau như thế nào?
- Đó là những từ đồng nghĩa.
- Đó là những từ đồng âm.
- Đó là một từ nhiều nghĩa.
a) đánh cờ, đánh giặc, đánh trống Từ nhiều nghĩa
b) trong veo, trong vắt, trong xanh Từ đồng nghĩa
c) thi đậu, xôi đậu, chim đậu trên cành Từ đồng âm v Bài tâp̣ 3: Tìm các từ đồng nghĩa với những từ in đậm trong bài văn 
 dưới đây. Theo em, vì sao nhà văn chọn từ in đậm mà không chọn 
 những từ đồng nghĩa với nó?
 Cây rơm
 Cây rơm đã cao và tròn nóc. Trên cọc trụ, người ta úp một chiếc nồi đất 
hoặc ống bơ để nước không theo cọc làm ướt từ ruột cây ướt ra. 
 Cây rơm giống như một túp lều không cửa, nhưng với tuổi thơ có thể 
mở cửa ở bất cứ nơi nào. Lúc chơi trò chạy đuổi, những chú bé tinh ranh có 
thể chui vào đống rơm, lấy rơm che cho mình như đóng cánh cửa lại. 
 Cây rơm như một cây nấm khổng lồ không chân. Cây rơm đứng từ mùa 
gặt này đến mùa gặt tiếp sau. Cây rơm dâng dần thịt mình cho lửa đỏ hồng 
căn bếp, cho bữa ăn rét mướt của trâu bò.
 Vậy mà nó vẫn nồng nàn hương vị và đầy đủ sự ấm áp của quê nhà.
 Mệt mỏi trong công việc ngày mùa, hay vì đùa chơi, bạn sẽ sung sướng 
biết bao khi tựa mình vào cây rơm. Và chắc chắn bạn sẽ ngủ thiếp ngay, vì 
sự êm đềm của rơm, vì hương đồng cỏ nội đã sẵn đợi vỗ về giấc ngủ của bạn. vBài tâp̣ 3: Tìm các từ đồng nghĩa với những từ in đậm trong bài văn 
dưới đây. Theo em, vì sao nhà văn chọn từ in đậm mà không chọn 
những từ đồng nghĩa với nó?
 Cây rơm
 Cây rơm đã cao và tròn nóc. Trên cọc trụ, người ta úp một chiếc nồi đất 
hoặc ống bơ để nước không theo cọc làm ướt từ ruột cây ướt ra. 
 Cây rơm giống như một túp lều không cửa, nhưng với tuổi thơ có thể mở 
cửa ở bất cứ nơi nào. Lúc chơi trò chạy đuổi, những chú bé tinh ranh có thể 
chui vào đống rơm, lấy rơm che cho mình như đóng cánh cửa lại. 
 Cây rơm như một cây nấm khổng lồ không chân. Cây rơm đứng từ mùa 
gặt này đến mùa gặt tiếp sau. Cây rơm dâng dần thịt mình cho lửa đỏ hồng 
căn bếp, cho bữa ăn rét mướt của trâu bò.
 Vậy mà nó vẫn nồng nàn hương vị và đầy đủ sự ấm áp của quê nhà.
 Mệt mỏi trong công việc ngày mùa, hay vì đùa chơi, bạn sẽ sung sướng 
biết bao khi tựa mình vào cây rơm. Và chắc chắn bạn sẽ ngủ thiếp ngay, vì sự 
êm đềm của rơm, vì hương đồng cỏ nội đã sẵn đợi vỗ về giấc ngủ của bạn. Luyện từ và câu
 ÔN TẬP VỀ TỪ VÀ CẤU TẠO TỪ
v Bài tâp̣ 3: Từ đồng nghĩa với: 
 - tinh ranh: tinh nghịch, tinh khôn, khôn ngoan, khôn lỏi, 
ranh mãnh, ranh ma, ma lanh, 
- dâng: tặng, nộp, đưa, biếu, cho, hiến, 
- êm đềm: êm dịu, êm ấm, êm ái, êm ả, Thứ 5 ngày 23 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 ÔN TẬP VỀ TỪ VÀ CẤU TẠO TỪ
vBà i tâp̣ 4: Tìm từ trái nghĩa thích hợp với mỗi chỗ 
trống trong các thành ngữ, tục ngữ sau:
 a) Có mới nới . .cũ 
 b) Xấu gỗ, tốt .. nước sơn. 
 c) Mạnh dùng sức, ....yếu dùng mưu. Thứ 5 ngày 23 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
 ÔN TẬP VỀ TỪ VÀ CẤU TẠO TỪ
 Từ Từ
 (chia theo cấu tạo) (chia theo nghĩa của từ)
Từ đơn Từ phức
 Từ Từ Từ Từ 
 đồng trái đồng nhiều 
 Từ ghép Từ láy nghĩa nghĩa âm nghĩa