Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Từ đồng âm (Bản chuẩn)

Kiểm tra bài cũ:Luyện từ và câuBài 1: Em hãy nối từ “ hoà bình” với những từ đồng nghĩa sau:Thanh thảnBình thảnThái bìnhThanh bìnhYên lặngBình yênHiền hoàYên tĩnhHoà bìnhBài 2: Em hãy đặt câu với từ vừa tìm được ở Bài tập trên?Ông ngồi câu cá. Quê em nằm bên con sông hiền hòa. Chiều chiều, đi học về chúng em cùng nhau ra bờ sông thả diều. Những cánh đồng lúa mênh mông, xanh biếc. Đàn cò trắng rập rờn bay lượn. Cạnh bờ ao, đàn trâu thung thăng gặm cỏ. Đoạn văn này có 5 câu.câucâuLuyện từ và câuTừ đồng âma) Ông ngồi câu cá.b) Đoạn văn này có 5 câu.câucâuI - Nhận xét.1/ Đọc các câu sau đây:- Đơn vị của lời nói diễn đạt một ý trọn vẹn trên văn bản được mở đầu bằng một chữ cái viết hoa và kết thúc bằng một dấu ngắt câu.2/ Dòng nào dưới đây nêu đúng nghĩa của mỗi từ câu ở bài tập 1?- Bắt cá, tôm, bằng móc sắt nhỏ ( thường có mồi ) buộc ở đầu một sợi dây.a. Ông ngồi câu cá.b. Đoạn văn này có 5 câu.- Bắt cá, tôm bằng móc sắt nhỏ (thường có mồi) buộc ở đầu một sợi dây.- Đơn vị của lời nói diễn đạt một ý trọn vẹn, trên văn bản được mở đầu bằng một chữ cái viết hoa và kết thúc bằng một dấu ngắt câu.I - Nhận xét:H: Thế nào là từ đồng âm?Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm nhưng khác hẳn nhau về nghĩa.II - Ghi nhớ:Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm nhưng khác hẳn nhau về nghĩa. a) Cánh đồng – tượng đồng – một nghìn đồngIII – Luyện tập:1. Phân biệt nghĩa của những từ đồng âm trong các cụm từ sau:- Cánh đồng:là khoảng đất rộng và bằng phẳng, dùng để cày cấy, trồng trọt.- Tượng đồng:đồng là kim loại có màu đỏ, dễ dát mỏng và kéo sợi, thường dùng làm dây điện và hợp kim.- Một nghìn đồng:đồng là đơn vị tiền tệ Việt Nam. b) Hòn đá – đá bóngIII – Luyện tập:1. Phân biệt nghĩa của những từ đồng âm trong các cụm từ sau:- Hòn đá:đá là chất rắn cấu tạo nên vỏ trái đất, kết thành từng tảng, từng hòn.- Đá bóng:đá là đưa nhanh chân và hất mạnh bóng cho ra xa hoặc đưa vào khung thành đối phương. c) Ba và má – ba tuổiIII – Luyện tập:1. Phân biệt nghĩa của những từ đồng âm trong các cụm từ sau:- Ba và má :ba là người sinh ra và nuôi dưỡng mình.- Ba tuổi:ba là số tiếp theo số 2 trong dãy số tự nhiên.III – Luyện tập:2. Đặt câu để phân biệt các từ đồng âm bàn, cờ, nước.Lá cờBàn cờCờ III - Luyện tập: 2. Đặt câu để phân biệt các từ đồng âm bàn, cờ, nước: M: - Nhà nhà treo cờ mừng ngày Quốc Khánh. - Cờ là một môn thể thao được nhiều người yêu thích. bànphímbạcbàn cái bànbànIII - Luyện tập:nước suối tanướcnướcIII - Luyện tập:Bài tập 3: Đọc mẩu chuyện vui dưới đây và cho biết vì sao Nam tưởng ba mình đã chuyển sang làm việc tại ngân hàng.Nam: - Cậu biết không, ba mình mới chuyển sang ngân hàng làm việc đấy!Bắc: - Sao cậu bảo ba cậu là bộ đội?Nam: - Đúng rồi, thư trước ba mình báo tin: “ Ba đang ở hải đảo.”Nhưng thư này ba mình nói là ba đang giữ tiền tiêu cho Tổ quốc.Bắc: !!!Vì Nam nhầm lẫn nghĩa của hai từ đồng âm là tiền tiêu. Ở đây bố Nam muốn nói là bố đang giữ một vị trí quan trọng, nơi có bố trí canh gác ở phía trước khu vực trú quân, hướng về phía địch nhưng Nam lại hiểu tiền tiêu ở đây là tiền để tiêu.Nắm chắc tay súng canh giữ nơi tiền tiêu của Tổ quốc.a) Trùng trục như con chó thuiChín mắt, chín mũi, chín đuôi, chín đầu. ( Là con gì ?)Là con chó thui b) Hai cây cùng có một tênCây xoè mặt nước, cây trên chiến trườngCây này bảo vệ quê hươngCây kia hoa nở soi gương mặt hồ. ( Là cây gì?)Là cây hoa súng và khẩu súng.Đố vuiThế nào là từ đồng âm? Từ đồng âm với từ “chín”:Từ đồng âm với từ “chạy”:- số chín- chín chắn- thức ăn chín- đường cát- đường đi- đường đời- chạy đua- chạy nợ- chạy máyTừ đồng âm với từ “đường”:Về xem trước bài: Mở rộng vốn từ: Hữu nghị- Hợp tác(Trang 56 SGK)