Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Tiết 52: Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu

` 
Chào mừng các em đến với lớp học trực tuyến ! 
LTVC: Lớp 5 
T52: Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu 
Luyện từ và câu : 
Các câu trong đoạn văn dưới đây được liên kết với nhau bằng cách nào? 
Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta. 
Các câu trong đoạn văn được liên kết với nhau bằng cách thay thế từ ngữ. 
Từ đó ở câu 2 được dùng để thay thế cho từ ngữ nào? 
Kiểm tra bài cũ: 
Kiểm tra bài cũ: 
	 Khi các câu trong đoạn văn cùng nói về một người, một vật, một việc, ta có thể dùng những từ ngữ nào để thay thế? 
- Có thể dùng đại từ hoặc những từ ngữ đồng nghĩa để thay thế. 
Việc thay thế cho những từ ngữ như vậy có tác dụng gì? 
Tác dụng: Để tạo mối liên hệ giữa các câu và tránh lặp từ nhiều lần. 
Luyện từ và câu : 
Luyện từ và câu : 
Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu 
Bài 1 : Trong đoạn văn sau, người viết đã dùng những từ ngữ nào để chỉ nhân vật Phù Đổng Thiên Vương (Thánh Gióng)? Việc dùng nhiều từ ngữ thay thế cho nhau như vậy có tác dụng gì? 
 Nghe chuyện Phù Đổng Thiên Vương, tôi thường tưởng tượng đến một trang nam nhi, sức vóc khác người, nhưng tâm hồn còn thô sơ và giản dị như tâm hồn tất cả mọi người thời xưa. Tráng sĩ ấy gặp lúc quốc gia lâm nguy đã xông pha ra trận, đem sức khỏe mà đánh tan giặc, nhưng bị thương nặng. Tuy thế người trai làng Phù Đổng vẫn còn ăn một bữa cơm (chỗ ấy nay lập đền thờ ở làng Xuân Tảo) rồi nhảy xuống Hồ Tây tắm, xong mới ôm vết thương lên ngựa đi tìm một rừng cây âm u nào, giấu kín nỗi đau đớn của mình mà chết. 
Đoạn văn gồm mấy câu? 
1 
2 
3 
Cả ba câu trong đoạn văn đều nói về ai? 
Nguyễn Đình Thi 
Thánh Gióng bên ngựa sắt 
Thánh Gióng đánh giặc Ân 
 Nghe chuyện Phù Đổng Thiên Vương, tôi thường tưởng tượng đến một trang nam nhi, sức vóc khác người, nhưng tâm hồn còn thô sơ và giản dị như tâm hồn tất cả mọi người thời xưa . Tráng sĩ ấy gặp lúc quốc gia lâm nguy đã xông pha ra trận, đem sức khỏe mà đánh tan giặc, nhưng bị thương nặng. Tuy thế người trai làng Phù Đổng vẫn còn ăn một bữa cơm (chỗ ấy nay lập đền thờ ở làng Xuân Tảo) rồi nhảy xuống Hồ Tây tắm, xong mới ôm vết thương lên ngựa đi tìm một rừng cây âm u nào, giấu kín nỗi đau đớn của mình mà chết. 
Phù Đổng Thiên Vương 
trang nam nhi 
Tráng sĩ ấy 
người trai làng Phù Đổng 
	Trong đoạn văn sau, người viết đã dùng những từ ngữ nào để chỉ nhân vật Phù Đổng Thiên Vương (Thánh Gióng)? Việc dùng nhiều từ ngữ thay thế cho nhau như vậy có tác dụng gì? 
Trong đoạn văn, người viết đã dùng những từ ngữ nào để chỉ nhân vật Phù Đổng Thiên Vương(Thánh Gióng)? 
Việc dùng nhiều từ ngữ thay thế cho nhau như vậy có tác dụng gì? 
Nguyễn Đình Thi 
Dùng nhiều từ ngữ thay thế cho nhau có tác dụng: Tránh việc lặp từ, giúp diễn đạt sinh động hơn, rõ ý hơn mà vẫn đảm bảo sự liên kết 
Liên kết câu bằng cách dùng đại từ thay thế có tác dụng: 
Tránh lặp 
Rút gọn văn bản 
Liên kết câu bằng cách dùng từ đồng nghĩa hoặc dùng từ chỉ cùng một đối tượng để liên kết có tác dụng: 
Cung cấp thêm thông tin phụ (làm rõ hơn về đối tượng). 
Bài tập 2 : Hãy thay thế những từ ngữ lặp lại trong hai đoạn văn sau bằng đại từ hoặc từ ngữ đồng nghĩa? 
Thứ năm ngày 1 8 tháng 3 năm 20 21 
 Luyện từ và câu 
Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu 
 Triệu Thị Trinh quê ở vùng núi Quan Yên (Thanh Hoá). Triệu Thị Trinh xinh xắn, tính cách mạnh mẽ, thích võ nghệ. Triệu Thị Trinh bắn cung rất giỏi, thường theo các phường săn đi săn thú. Có lần, Triệu Thị Trinh đã bắn hạ một con báo gấm hung dữ trước sự thán phục của trai tráng trong vùng. 
 Hằng ngày, chứng kiến cảnh nhân dân bị giặc Ngô đánh đập, cướp bóc, Triệu Thị Trinh vô cùng uất hận, nung nấu ý chí trả thù nhà, đền nợ nước, quét sạch chúng ra khỏi bờ cõi. Năm 248, Triệu Thị Trinh cùng anh là Triệu Quốc Đạt lãnh đạo cuộc khởi nghĩa chống quân xâm lược. Cuộc khởi nghĩa tuy không thành công nhưng tấm gương anh dũng của Triệu Thị Trinh sáng mãi với non sông, đất nước. 
 Theo Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam 
BÀ TRIỆU CƯỠI VOI RA TRẬN NĂM 248 
 Triệu Thị Trinh quê ở vùng núi Quan Yên (Thanh Hoá). 	Triệu Thị Trinh xinh xắn, tính cách mạnh mẽ, thích võ nghệ. Triệu Thị Trinh bắn cung rất giỏi, thường theo các phường săn đi săn thú. Có lần, Triệu Thị Trinh đã bắn hạ một con báo gấm hung dữ trước sự thán phục của trai tráng trong vùng. 
 Hằng ngày,chứng kiến cảnh nhân dân bị giặc Ngô đánh đập, cướp bóc, Triệu Thị Trinh vô cùng uất hận, nung nấu ý chí trả thù nhà, đền nợ nước,quét sạch chúng ra khỏi bờ cõi. 	Năm 248, Triệu Thị Trinh cùng anh là Triệu Quốc Đạt lãnh đạo cuộc khởi nghĩa chống quân xâm lược. Cuộc khởi nghĩa tuy không thành công nhưng tấm gương anh dũng của Triệu Thị Trinh sáng mãi với non sông, đất nước. 
Theo từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam 
( 1 ) 
(7) 
(6) 
(3) 
(4) 
(5) 
(2) 
 Triệu Thị Trinh quê ở vùng núi Quan Yên (Thanh Hoá). . xinh xắn, tính cách mạnh mẽ, thích võ nghệ. bắn cung rất giỏi, thường theo các phường săn đi săn thú. Có lần, đã bắn hạ một con báo gấm hung dữ trước sự thán phục của trai tráng trong vùng. 
 Hằng ngày, chứng kiến cảnh nhân dân bị giặc Ngô đánh đập, cướp bóc, vô cùng uất hận, nung nấu ý chí trả thù nhà, đền nợ nước, quét sạch chúng ra khỏi bờ cõi. Năm 248, Triệu Thị Trinh cùng anh là Triệu Quốc Đạt lãnh đạo cuộc khởi nghĩa chống quân xâm lược. Cuộc khởi nghĩa tuy không thành công nhưng tấm gương anh dũng của sáng mãi với non sông, đất nước. 
 Theo từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam 
 N gười thiếu nữ họ Triệu 
 người con gái vùng núi Quan Yên 
 Nàng 
 nàng 
 Bà 
Bài tập 3 : Viết một đoạn văn ngắn kể về một tấm gương hiếu học, trong đó có sử dụng phép thay thế từ ngữ để liên kết câu. 
Hãy kể tên những tấm gương hiếu học mà em biết: 
Luyện từ và câu 
Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu 
Gợi ý1 : 
 ( 1) .Mạc Đĩnh Chi nhà nghèo nhưng rất hiếu học. (2) Ngày ngày, mỗi lần gánh củi đi qua ngôi trường gần nhà , cậu bé lại ghé vào học lỏm .(3) Thấy cậu bé nhà nghèo mà hiếu học, thầy đồ cho phép cậu được vào học cùng chúng bạn .(4) Nhờ thông minh, chăm chỉ, cậu học trò họ Mạc nhanh chóng trở thành trò ngoan giỏi nhất trường. 
Luyện từ và câu 
Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu 
Bài tập 3 : Viết một đoạn văn ngắn kể về một tấm gương hiếu học, trong đó có sử dụng phép thay thế từ ngữ để liên kết câu. 
Gợi ý 2: 
( 1) Thuở nhỏ, Trần Quốc Khái rất ham học .(2) Cậu học ngay cả khi đốn củi, kéo vó tôm .(3) Vì nhà nghèo nên buổi tối không có đèn , cậu bé bắt đom đóm bỏ vào vỏ trứng lấy ánh sang mà đọc sách .(4) Nhờ học say mê và chăm chỉ như vậy nên chẳng bao lâu Khái đỗ tiến sĩ rồi làm quan to cho nhà Lê .(5 ) Ông còn có công truyền dạy cho dân nghề thêu và nghề làm lọng. (6) Nhân dân biết ơn ông nên tôn ông là “ Ông tổ nghề thêu”. 
Luyện từ và câu 
Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu 
Bài tập 3 : Viết một đoạn văn ngắn kể về một tấm gương hiếu học, trong đó có sử dụng phép thay thế từ ngữ để liên kết câu. 
Gợi ý 3 : 
( 1) Lên sáu tuổi, Nguyễn Hiền theo học ông thầy trong làng .(2) Thầy đồ luôn phải kinh ngạc vì Hiền học đến đâu hiểu ngay đến đó và có trí nhớ lạ thường .(3) Có hôm, chú thuộc đến hai mươi trang sách mà vẫn có thì giờ chơi thả diều. ( 4) Sau vì nhà nghèo , chú phải bỏ học .(5) Ban ngày đi chăn trâu, dù mưa gió thế nào, chú cũng đứng ngoài lớp nghe giảng nhờ .(6) Tối đến chú đợi bạn học thuộc bài mới mượn vở về học. 
Bài tập 3 : Viết một đoạn văn ngắn kể về một tấm gương hiếu học, trong đó có sử dụng phép thay thế từ ngữ để liên kết câu. 
Luyện từ và câu 
Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu 
 Tác dụng của việc dùng từ ngữ thay thế : 
Tránh việc lặp từ , giúp cho việc diễn đạt sinh động hơn , rõ ý hơn mà vẫn đảm bảo sự liên kết . 
Dùng từ ngữ thay thế có tác dụng gì? 
 Luyện từ và câu : 
Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu 
Khi các câu trong đoạn văn cùng nói về 
một người, một vật, một việc, thì ta có 
thể thay thế từ ngữ để liên kết câu. 
Ai nhanh, ai đúng ? 
 Câu 1 
Đáp án: 
Đáp án 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
Hết giờ 
 A 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
1 5 
 Đã mấy năm vào Vương phủ Vạn Kiếp, sống gần Hưng Đạo Vương, chàng thư sinh họ Trương thấy Ông luôn điềm tĩnh . Từ in đậm ở trên thay thế cho từ nào? 
Hưng Đạo Vương 
B . Chàng thư sinh họ Trương 
C . Vương phủ Vạn Kiếp 
 Câu 2 
Đáp án: 
Đáp án 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
Hết giờ 
 B 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
1 5 
Hai câu sau liên kết với nhau bằng cách nào? 
Lũ trẻ ngồi im nghe các cụ già kể chuyện. Hôm sau, chúng rủ ra cồn cát cao tìm những bông hoa tím. 
 A . Lặp các từ ngữ . 
 B. Thay thế từ ngữ 
Trong câu “ Hoa là người bạn tốt. Cô ấy luôn sát cánh cùng tôi.” Từ dùng để thay thế cho từ “Hoa” là: 
 A. tôi 
 B. Cô ấy 
 C. bạn tốt 
 Câu 3 
Đáp án: 
Đáp án 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
Hết giờ 
 B 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
1 5 
Khi các câu trong đoạn văn cùng nói về 
một người, một vật, một việc, thì ta có 
thể thay thế từ ngữ để liên kết câu. 
Thứ năm ngày 14 tháng 3 năm 2019 Luyện từ và câu : 
Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu 
bài học kết thúc! 
Chúc các em học sinh chăm ngoan, học giỏi.