Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Bài: Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ (Bản đẹp)

MÔN LUYỆN TỪ VÀ CÂU TUẦN 23Bài: Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ. ( Trang 54)GHI NHỚ1. Quan hệ từ là từ nối các từ ngữ hoặc các câu nhằmthể hiện mối quan hệ giữa những từ ngữ hoặc nhữngcâu ấy với nhau: và, với, hay, hoặc, nhưng, mà, thì, của, ở, tại, bằng, như, để, về 2. Các cặp quan hệ từ thường gặp:	Vì nên..; do nên ; nhờ mà (biểu thị quan hệ nguyên nhân - kết quả)	Nếu thì ; hễ thì (biểu thị quan hệ giả thiết - kết quả; điều kiện - kết quả)	Tuy nhưng ; mặc dù nhưng (biểu thị quan hệ tương phản)	Không những mà ; không chỉ mà (biểu thị quan hệ tăng tiến)Quan hệ từKiểm tra:Em đã được học những cách nối các vế câu trong câu ghép chỉ quan hệ gì ?Em đã được học những cách nối các vế câu trong câu ghép chỉ quan hệ gì ?- Em đã được học những cách nối các vế câu, trong câu ghép, chỉ quan hệ điều kiện- kết quả, giả thiết- kết quả và quan hệ tương phản.Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từLuyện từ và câu 1. Phân tích cấu tạo của câu ghép sau đây: Chẳng những Hồng chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm.- Dùng gạch chéo để phân cách các vế câu.- Xác định chủ ngữ, vị ngữ của từng vế câu.- Khoanh tròn vào cặp quan hệ từ.Các bước phân tích cấu tạo một câu ghép:I. NhËn xÐtCVCVVÕ 1: Ch¼ng nh÷ng Hång ch¨m häc VÕ 2: mµ b¹n Êy cßn rÊt ch¨m lµm.CVCV Ch¼ng nh÷ng mµ (Quan hÖ t¨ng tiÕn)2. Tìm thêm những cặp quan hệ từ có thể nối các vế câu có quan hệ tăng tiến. không những ... mà ... chẳng những ... mà ... không chỉ ... mà ... Chẳng những Hồng chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm. chẳng những ... mà còn... không những ... mà còn... - Không những Hồng chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm. - Hồng không những chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm. - Hồng không chỉ chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm. - Không chỉ Hồng chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm. Để thể hiện quan hệ tăng tiến giữa các vếcâu ghép, ta có thể nối chúng bằng một trong các cặp quan hệ từ: không những mà ;chẳng những mà ; không chỉ mà II. Ghi nhí1III. LuyÖn tËp T×m vµ ph©n tÝch cÊu t¹o cña c©u ghÐp chØ quan hÖ t¨ng tiÕn trong mÈu chuyÖn vui:Người lái xe đãng trí (SGK trang 54)Người lái xe đãng trí Mét người ®µn «ng hèt ho¶ng gäi ®iÖn tíi ®ån c«ng an: - A l« ! Xin c¸c anh ®Õn gióp t«i ngay ! T«i ®· kho¸ cöa xe cÈn thËn nhưng bän trém vÉn ®ét nhËp vµo xe cña t«i. ThËt kh«ng thÓ tưởng tượng næi! L¸t sau, khi hai c¶nh s¸t võa được ph¸i ®i th× trùc ban cña ®ån l¹i nhËn được mét có ®iÖn tho¹i : - Xin lçi v× ®· lµm phiÒn c¸c anh. Ho¸ ra t«i ngåi nhÇm vµo hµng ghÕ sau.Theo b¸o Mùc tÝmBọn bất lương ấy không chỉ ăn cắp tay lái mà chúng còn lấy luôn cả bàn đạp phanh.Bọn bất lương ấy không chỉ ăn cắp tay lái mà chúng còn lấy luôn cả bàn đạp phanh.màkhông chỉT×m quan hÖ tõ thÝch hîp víi mçi chç chÊm:2 a) TiÕng cười ®em l¹i niÒm vui cho mäi người nã cßn lµ mét liÒu thuèc trường sinh. b) hoa sen ®Ñp nã cßn tượng trưng cho sù thanh khiÕt cña t©m hån ViÖt Nam. c) Ngµy nay, trªn ®Êt nước ta, c«ng an lµm nhiÖm vô gi÷ g×n trËt tù, an ninh mçi mét người d©n ®Òu cã tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ c«ng cuéc x©y dùng hoµ b×nh.2 a) TiÕng cười kh«ng nh÷ng (kh«ng chØ; ch¼ng nh÷ng) ®em l¹i niÒm vui cho mäi người mµ nã cßn lµ mét liÒu thuèc trường sinh. b) Ch¼ng nh÷ng (kh«ng nh÷ng) hoa sen ®Ñp mµ nã cßn tượng trưng cho sù thanh khiÕt cña t©m hån ViÖt Nam c) Ngµy nay, trªn ®Êt nước ta, kh«ng chØ c«ng an lµm nhiÖm vô gi÷ g×n trËt tù, an ninh mµ mçi mét người d©n ®Òu cã tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ c«ng cuéc x©y dùng hoµ b×nh.T×m quan hÖ tõ thÝch hîp víi mçi chç chÊm:Rung Chuông Vàng Câu 1Đáp ánÑaùp aùn012345678910 BThêi gianC©u háiRUNG CHUÔNG VÀNG 	Câu ghép chỉ quan hệ tăng tiến là:Vì bạn Nam cố gắng học tập nên kết quả thi đạt điểm cao.Bạn Ngọc không chỉ xinh đẹp mà bạn ấy còn học giỏi. Tuy gia đình gặp nhiều khó khăn nhưng bạn Nga vẫn phấn đấu học tốtHết giờ Câu 2Đáp ánÑaùp aùn012345678910 AThêi gianC©u háiRUNG CHUÔNG VÀNGĐiền cặp từ thích hợp vào câu : “Đứa trẻ không nín khóc nó lại còn khóc to hơn” .Không những mà Vì nên Mặc dù nhưng Hết giờ Câu 3Đáp ánÑaùp aùn012345678910 CThêi gianC©u háiRUNG CHUÔNG VÀNG Trong các cặp từ dưới đây, cặp từ thể hiện mối quan hệ tăng tiến là:Tuy nhưng ; mặc dù nhưng ; dù nhưng Nếu thì; hễ thì ; giá thì Không những mà ; chẳng những mà ; không chỉ mà Hết giờ Câu 4Đáp ánÑaùp aùn012345678910 CThêi gianC©u háiRUNG CHUÔNG VÀNG Em đã được học những cách nối các vế câu ghép thể hiện quan hệ:Nguyên nhân – kết quả, điều kiện – kết quả, tương phản.Nguyên nhân – kết quả, điều kiện – kết quả, tăng tiến.Nguyên nhân – kết quả, điều kiện – kết quả, tương phản, tăng tiến.Hết giờchóc c¸c em ch¨m ngoan, häc TỐT