Bài giảng Luyện từ và câu Khối 5 - Từ trái nghĩa (Bản chuẩn)

Luyện từ và câu Thế nào là từ đồng nghĩa ? Cho ví dụ?VD: Căn phòng này thật rộngVD: Căn phòng này thật rộng Căn phòng này thật hẹpI. Nhận xétSo sánh nghĩa của các từ in đậm : Phăng Đơ Bô- en là một người lính Bỉ trong đội quân Pháp xâm lược Việt Nam. Nhận rõ tính chất phi nghĩa của cuộc chiến tranh xâm lược năm 1949, ông chạy sang hàng ngũ quân đội ta, lấy tên Việt là Phan Lăng. Năm 1986, Phan Lăng cùng con trai đi thăm Việt Nam, về lại nơi ông đã từng chiến đấu vì chính nghĩa.=> Từ được in đậm: phi nghĩa và chính nghĩaI. Nhận xétPhi nghĩa: Những việc làm trái với đạo lí, điều không chính đáng.Chính nghĩa: Những điều, những việc làm đúng với đạo lí, điều chính đáng, cao cả. Phi nghĩa và chính nghĩa là hai từ có nghĩa trái ngược nhau. KẾT LUẬN:Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa trái ngược nhau.Phi nghĩa là gì?Chính nghĩa là gì?Ví dụ: cao - thấp; ngày – đêm; phải - trái ..I. Nhận xét2. Tìm những từ trái nghĩa với nhau trong câu tục ngữ sau: Chết vinh hơn sống nhục.=> Các cặp từ trái nghĩa là : 3. Cách dùng các từ trái nghĩa trong câu tục ngữ trên có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện quan niệm sống của người Việt Nam ta ?=> Cách dùng từ trái nghĩa trong câu tục ngữ trên tạo ra hai vế tương phản, làm nổi bật quan niệm sống rất cao đẹp của người Việt Nam => Thà chết mà được kính trọng,đánh giá cao còn hơn sống mà bị người khác cười chê, khinh bỉ.sống /chếtvinh /nhục Việc đặt các từ trái nghĩa bên cạnh nhau có tác dụng gì? KẾT LUẬN:Việc đặt các từ trái nghĩa bên cạnh nhau có tác dụng làm nổi bật các sự vật, sự việc, hoạt động, trạng thái ....... đối lập nhau. 1.Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa trái ngược nhau.M: Cao - thấp, phải - trái, ngày - đêm, 2. Việc đặt các từ trái nghĩa bên cạnh nhau có tác dụng làm nổi bật những sự vật, sự việc,hoạt động, trạng thái, đối lập nhau.Ghi nhớIII. Luyện tập1. Tìm những cặp từ trái nghĩa trong các thành ngữ, tục ngữ dưới đây.a. Gạn đục khơi trong.b. Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.c. Anh em như thể chân tay Rách lành đùm bọc, dỡ hay đỡ đần.đục / trongđen / sángRách / lànhdở / hay2. Điền vào mỗi ô trống một từ trái nghĩa với từ in đậm để hoàn chỉnh các thành ngữ, tục ngữ sau: a. Hẹp nhà bụng.b. Xấu người nết.c. Trên kính nhường. rộng đẹp dưới3. Tìm từ trái nghĩa với mỗi từ sau:a. Hòa bìnhb. Thương yêuc. Đoàn kếtd. Giữ gìn////Chiến tranh; xung đột; ..ghét bỏ; căm hờn; căm thù; ..Tan rã; chia rẽ, xung khắc; ..Phá hoại, phá phách; hủy hoại; ..THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI4. Đặt câu để phân biệt một cặp từ trái nghĩa vừa tìm được ở bài tập 3.* Hai câu, mỗi câu chứa một từ trái nghĩa:Ví dụ: Những người tốt trên thế giới yêu hòa bình. Những kẻ ác thích chiến tranh* Một câu chứa cả cặp từ trái nghĩa:Ví dụ: Chúng em ai cũng yêu hòa bình, ghét chiến tranh.4. Đặt hai câu để phân biệt một cặp từ trái nghĩa vừa tìm được ở bài tập 3.a. Trẻ em trên thế giới hãy chung tay bảo vệ hòa bình. Mọi người cùng ngăn chặn chiến tranh.b. Chúng ta phải biết giữ gìn của công, không được phá hoại.c. Lớp chúng ta hãy đoàn kết, đừng chia rẽ.d. Ông bà em thương yêu tất cả các cháu. Ông bà chẳng hề ghét bỏ đứa nào.TRÒ CHƠIĐUỔI HÌNH BẮT CHỮLuật chơi: Khi nhìn thấy hình ảnh, trong thời gian 10s, các em hãy dựa vào hình ảnh để nói một câu thành ngữ, tục ngữ có chứa cặp từ trái nghĩa liên quan đến hình ảnh.Đầu- Đuôi Đầu voi đuôi chuộtNgắn - DàiNước mắt ngắn nước mắt dài Nhắm – MởMắt nhắm mắt mởKẻ khóc người cười khóccườiDặn dò, nhận xétVề nhà hoàn thành tiếp các bài tập vào vở bài tập. Học thuộc hết các thành ngữ, tục ngữ. Chuẩn bị: Luyện tập về từ trái nghĩa TỪ TRÁI NGHĨALuyện từ và câu Kính chúc quý thầy cô và các em mạnh khỏeXin chân thành cảm ơn!